O'zbek iston respublikasi oliy V a o'rta m a X s u s ta'lim vazirligi

organlari kemiruvchi tipda tuzilgan. Ko'kragming birinchi bo'limi juda
uzun bo'lib, bo'yinga aylanib ketgan. Qanotlari ikki juft, ayrim turlarida
qanotlar juda kalta bo'ladi. Beshiktervatarlaming qanotlari kuchsiz
rivojlanganidan ular ucha olmaydi. Ulaming birinchi juft ko'krak oyoqlari
tutuvchi organga aylangan. Bu oyoqlaming boldir qismi yon tomonidan
yassilangan, o'tkir qirrasi esa mayda "tishchalar" bilan qoplangan.
Boldirning ana shunday tishchali qirrasi son qismida maxsus chuqurchaga
xuddi qalamtarosh tig'iga o'xshash kirib turadi. Besbiktervatarlar yirtqich
hayvon bo'lib, o'ljasini poylab, tutib oladi. Biron xavf tug'ilganida ular
oldingi oyoqlarini ko'tarib, gavdasini se k in -a sta ikki yon tomonga
qimirlata boshlagani uchun "beshiktervatar" deyiladi.
Q o'ng'izlar, ya'ni q a ttiq q an otlilar (Coleoptera) tu rk u m i. 
Qo'ng'izlar
yer yuzida nihoyatda keng tarqalgan, ko'p sonli hasharotlar hisoblanadi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Ularning 350 mingga yaqin turi ma'lum. Q o'ng'izlam ing oldingi
qanotlari qattiq xitinlashgan bo'lib, qalin ustqanotni hosil qilgan
Ostqanotlari yupqa pardasimon bo'lib, ustqanot ostida taxlanib turadi.
U lar u ch g a n d a o stk i q a n o tla ri sa m o ly o t p arra g ig a o 'x sh a b
harakatlanadi. Ustqanotlari esa ikki yon tomonga yoyilib turadi va
samolyot qanoti singari ko'tarish yuzasini hosil qiladi. Qo'ng'izlaming
tanasi mustahkam xitin sovutga o'ralgan. Bosh qismida ko'zlari,
m o'ylovlari va kem iruvchi o g 'iz organlari y a xsh i rivojlangan.
M o'ylovlarining tuzilishi sistem atik xarakterga ega. K o'pchilik
qo'ng'izlaming oyoqlari yuguruvchi tipda tuzilgan. Suvda yashaydigan