O‘zbek filologiyasi fakulteti o‘zbek tilshunosligi kafedrasi o‘zbek dialektologiyasi

14.Fonetik xususiyatlardan bo’lgan ch/sh undoshlarining almashinishi qaysi lahjada uchraydi?
A) Qarluq-chigil-uyg’ur
B) O’g’uz
C) Qipchoq
D) Shimoliy o’zbek shevalarida
15. k va g undoshlarining maksimal yumshoqligi qaysi lahja xususiyatiga kiradi?
A) Qarluq-chigil-uyg’ur
B) O’g’uz
C) Qipchoq
D) Shimoliy o’zbek shevalarida
16. Unlilar o’rtasida p, k, q undoshlarining jaranglashishi qaysi lahja xususiyatiga mansub?
A) Qarluq-chigil-uyg’ur
B) O’g’uz
C) Qipchoq
D) Shimoliy o’zbek shevalarida
17. Jo’nalish kelishigi affiksining a// ә(ә) formasida qo’llanishi masalan atь ma||ad.orf.otimga ushbu xususiyat qaysi lahja xususiyatiga kiradi?
A) Qarluq-chigil-uyg’ur
B) O’g’uz
C) Qipchoq
D) Shimoliy o’zbek shevalarida
18. Qaysi lahja shevalar miqdoriga va shu lahjada so’zlovchi aholi soniga ko’ra o’zbek tili dialekt kompleksida ( boshqa lahjalarga nisbatan) oxirgi o’rinda turadi?
A) Qarluq-chigil-uyg’ur
B) O’g’uz
C) Qipchoq
D) Shimoliy o’zbek shevalarida
19. Qaysi tilning asosiy fonetik xususiyatlaridan biri umlaut hisoblanadi?
A) uyg’ur C) qozoq
B) qirg’iz D) o’zbek
20. –op affiksidagi o fonemasining Samarqand va Buxoro shevalarida turg’un bo’lishiga sabab
nima?
A) Etimologik jihatdan ushbu affiks birmuncha qadimiyroqdir
B) Affiksdagi ochiq o fonemasi o’zining turg’unligi bilan xususiyatlanadi
C) Unda tojik tili elementining mavjudligi bilan
D) B va C variantdagi javoblar to’g’ri


FOYDALANISH UCHUN ADABIYOTLAR
1.Ashirboyev S. O‘zbek dialektologiyasi. – Toshkent: NAVRO‘Z, 2016.
2.Rajabov N. O‘zbek shevashunosligi. – Toshkent: O‘qituvchi, 1996 .
3.Ashirboyev S. O‘zbek dialektologiyasi. – Toshkent: TDPU, 2011, 2013.
4.To‘ychiboyev B., Hasanov B. O‘zbek dialektologiyasi. – Toshkent,
2004. – B. 112.
5.Enazarov T., Karimjonova V. A., Ernazarova M.S., Mahmadiyev Sh. S., Rixsiyeva K. G‘.O‘zbek dialektologiyasi. – Toshkent: Universitet, 2012.
6. Doniyorov X. Qipchoq dialektlarining leksikasi. – Toshkent. Fan, 1997.
7. Fayzullayev B., To‘ychiyev A., Haydarov Sh., Xidirov O. O‘zbek shevashunosligidan o‘quv amaliyoti. (o‘quv-uslubiy qo‘llanma) Jizzax. 2010.