O‘z ma’nosida qo‘llaniladigan so‘z o‘z-o‘zidan tushunarli ifodadir, metafora esa boshqacha ifodadir

Suyun burgut qaysargina bosh chayqadi. Yashirgan bir tiyinim ham yo`q! (Adolat manzili).
Ishora fe’llarining ishoraviy ma’nosi ramziy ma’no bo`lib, jonli muloqot davomidagi ishoraviy harakatning lisoniy belgisi sanaladi: yelkasini uchurmoq – bexavotirlik, bosh tebratmoq – inkor, mushtini tugmoq – darg`azab bo`lmoq, achchiqlanmoq.
Iloji bo`lsa, jurnalistika sohasida o`qimoqchiman.
Nega iloji bo`lmas ekan? – dedi Klara. Xohlasangiz, Moskvaga o`qishga jo`nataman! Lochin yelkasini uchirdi: (Adolat manzili ). Keltirilgan bu muloqotda esa yelkasini qismoq bilmadim degan ma’no anglatib, ya’ni hali bir qarorga kelmaganligi sezilib turibdi.
2. Adresantning nutqiy shakldagi fikriga adresat tomonidan nolisoniy javob beriladi va lisoniy shaklda ta’kidlanadi.
-Suyun burgut qo`lini horg`in silkitdi.– Yana boshlandi! – dedi uf tortib. (Adolat manzili).
3. Adresantning ishoraviy savoliga javob beradi. Adresat lisoniy vosita bilan javob beradi. 
Muloqotning bu shaklida kommunikantlarning mavqei va holati ahamiyatli sanaladi. Adresantning yoshi katta ijtimoiy mavqei, lavozimi adresatdan yuqori yoki teng bo`lishi, ayrim hollarda vaziyat lisoniy aloqani talab qilishi kerak bo`ladi.
Hibsxonaga birinchi bo`lib kirgan keksaroq militsioner, qovog`ini uyib Suyun burgutga qaradi. Sening ishingmi, bu, Burgut ,deganday. Bir bo`hton yetmovdi, ikkinchisini boshlamoqchimisiz? -Bug`ilib dedi u …
4. Diskurs jarayonida har ikkala suhbatdosh nutqiy bo`lmagan shaklda aloqaga kirishadilar va o`zaro fikr almashadilar.
Masalan, savol nazari bilan qarashi tinglovchi ham gapir deganday bosh irg`ashi. Aloqa – aralashuv jarayonidagi lisoniy muloqot bilan nolisoniy muloqotning matnida ishora anglatgan ma’no muallif tomonidan izohlab kelinadi. Bu izoh ishora fe’llari va uning anglatgan ma’nosidan iborat bo`ladi.U “to`g`rimi” degandek qaradi. Vazmin bosh qimirlatib qo`ydi.
Muloqot jarayonida paralingvistik vositalar kommunikatsiyada ishtirok etuvchi qo’shimcha vositalar sanaladi va ular aloqa aralashuvda ma’lum axborotni uzatish, mazmunan to’ldirish, aniqlik kiritish kabi vazifalarni bajaradi. Kishi jonli so’zlashuv nutqida fikrning emotsionalligini hamda ta’sirchanligini oshirishda muhit va sharoitdan kelib chiqib tilga yondosh bo’lgan noverbal vositalardan foydalanadi.
Ma’lum axborotni tinglovchiga yetkazish jarayonida qo’l, bosh, yelka, gavda, yuz harakatlari, ovozning baland-past, cho’ziq, to’xtalib talaffuz qilinishi orqali ham ma’lum ma’no ifoda etiladi.