Oyin vositasida fidoyilik tarbiyasi

Termiz Davlat Universiteti

Termiz Davlat Universiteti

Pedagogika Instituti Maktabgacha va Texnalogik

ta’lim fakulteti Maktabgacha ta’lim yònalishi

1-kurs 111-guruh talabasi

Xolboyeva Sitoraning

Maktabgacha pedagogika fanidan tayyorlagan Kurs ishi TAQDIMOTI

OYIN VOSITASIDA FIDOYILIK TARBIYASI

• Hayol. Hayol muhim psixik bilish jarayonlaridan biridir. Hayolning faoliyatsiz o’qituvchi gapirayotgan va darslarda yozilgan narsalarning tassavvur qilishni hamda ko’rgazmali obrazlar bilan ishlashni bilmay turib, xech qanday o’quv predmetni chinakkam o’zlashtirishi mumkin emas. Muammoli savol; Kichik maktab yoshidagi bolalar shaxsining rivojlanishi nimalarga bog’liq bo’ladi?.
• Garchi kichik maktab yoshidagi davr shaxsning taraqqiyotida xal qiluvchi siljishlar davri bo’lmasa ham bizning fikrimizcha bunday davr o’smirlik davridir, shunga qaramay, bu davrda shaxsning tarkib topishi yetarli darajada sezilarli yuz beradi. Yuqorida qayd qilib o’tilganidek, maktabga kirish bolaning hayotida burilish momenti hisoblanadi. Kattalar (o’qituvchilar) va tengdoshlari (sinfdoshlari) bilan yangi munosabatlar maydonga keladi. Bolaga butun bir jamoaviylar sistemasiga (umum maktab, sinf) qo’shiladi.

O'rta maktabgacha yoshda bolaning jismoniy imkoniyatlari sezilarli darajada oshadi: muvofiqlashtirish yaxshilanadi, harakatlar tobora o'ziga ishonib boradi. Shu bilan birga, harakatlanish uchun doimiy ehtiyoj mavjud. Dvigatellik qobiliyatlari faol rivojlanmoqda, umuman olganda, o'rtacha maktabgacha yoshdagi yosh bolalarga qaraganda epchil va tezroq bo'ladi. Shuni ta'kidlash kerakki, 4-5 yoshdagi bolalarning yosh xususiyatlari jismoniy faoliyatni haddan tashqari ko'tarmaslik uchun dozalash kerak. Buning sababi shundaki, bu davrda mushaklar tez bo'lsa ham, lekin notekis o'sadi, shuning uchun bola tezda charchaydi. Shuning uchun chaqaloqlarga dam olish uchun vaqt berish kerak.

• O`yin - inson faoliyatining ko`rinishlaridan biridir. Murakkab va qiziqarli hodisa sifatida u turli kasbdagi kishilar diqqatini jalb etadi.
• O`yin - inson o`zligining namoyon bo`lishi, uning takomillashuv usulidir.

• Bolalik davrining tizimi quyidagicha tavsiya etilgan.
• 1. Ona qornidaga rivojlanish davri. Ushbu davr, homila ovqatlanish, nafas olish, harorati va boshqa omillari masalalarida ona organizmi bilan to'liq bog'liqdir. Bu davrda homilaning o'sishi va rivojlanishi tez sodir bo'ladi.
• 2. Yangi tug'ilgan davri. Bu davr 2-3 haftani tashkil qiladi. Ushbu davr tug'ilish momentidan boshlanib, to 2,5-3,5 haftagacha davom etadi va organizmni tashqi muhit sharoitiga moslashuvi bilan tavsiflanadi. Yangi tug'ilgan bolada ilk bor o'pka orqali nafas olish sodir bo'ladi va o'pkada qon aylanish funksiyasi boshlanadi. Ona organizmi orqali ovqatlanish o'rniga bolaning shaxsiy ovqat hazm qilish trakti funksiyasi orqali ovqatlanishi amalga oshadi, analizatorlar ham organizm faoliyatida faol ishtirok etadi. Ushbu davrda homilaning oziqlanishini ta'minlaydigan tizimning o’zilib tushishi va kindik yarasining to’zalishi sodir bo'ladi, tana og'irligini oldin kamayishi so'ngra esa tiklanishi va ortishi boshlanadi.