O‘tkir zaharlanishlar va ularning o‘ziga xos xususiyatlari

O‘TKIR ZAHARLANISHLAR VA ULARNING O‘ZIGA XOS XUSUSIYATLARI,

1. Zaharlanish haqida tushuncha va zaharlanish turlari.
2. Ovqatdan va qo‘ziqorindan zaharlanish, ularda birinchi tibbiy yordam ko‘rsatish.
3. Alkogoldan zaharlanishlar va ularda birinchi tibbiy yordam ko‘rsatish.
4. Hasharotlar zahari bilan zaharlanishning o‘ziga xos
hususiyatlari.

Zaharlanish haqida tushuncha

Zaharlanish – bu odam organizmiga turli zaharlarni kirishi oqibatida yuzaga keladigan kasallik holati. Organizmga tushib zaharlanish, kasallik yoki o‘limni chaqiruvchi istalgan modda zahardir.

Bu moddani odam maqsadli holda yoki behosdan qabul qilishi mumkin.

ZAHARLANISH TURLARI

• Ovqatdan zaharlanish
• Botulizm

Bakterial

• Qo‘ziqorindan zaxarlanish
• Alkogoldan zaxarlanish
• Hasharotlar zaxaridan zaxarlanish

Nobakterial

Odam organizmiga zaharlarni tushish yo‘llari

Ko’zlar
Nafas a’zolari
Hazm a’zolari
Teri

Turli zaharlanishlarda shoshilinch tibbiy yordam printsiplari

Zaharli muhitdan ayirish
Zaharli moddalarning organizmdan chiqarilishi
Zaxarni zararsizlantiruvchi antidotlarni zudlik bilan qo‘llash
Zararlangan boshqa a’zolarni simptomatik terapiya

Ovqatdan zaharlanish

Ovqatdan zaharlanish sifatsiz, muddatidan o‘tgan, ayniqsa yoz mavsumida sifati qochgan mahsulotlar iste’mol qilinishidan vujudga keladigan holat.

Ovqatdan zaharlanish belgilari

Ko‘ngil aynashi
Klinik belgilar
Bo‘sha- shish
Behuzur bo‘lish
To‘sh ostida og‘riq
Qayt qilish
Ich ketishi
Xarorat ko‘tarili-shi
Bosh og‘rishi

Ovqatdan zaharlanganda shoshilinch yordam ko‘rsatish

• Me’da yuviladi (permanganat kaliy, ichimlik sodasi eritmasi, qaynatib ilitilgan suv)
• 400-500 ml suvga 20-30 g magniy yoki natriy sulfatni qo‘shib ichiriladi
• Regidron eritmasini tez-tez, oz-ozdan ichirib turiladi.