O‘tkir koronar sindrom

miokard InfarktI
Miokard infarkti (MI) – davomli o‘tkir ishemiya oqibati bo‘lib kelib chiquvchi isbotlangan miokard nekrozni ifodalovchi o‘tkir kasallikdir.
10-XKK: I 21-I 22.
Epidemiologiyasi
Rossiya Federatsiyasida (O‘zbekitsonda xam deyarli shuncha yaqin rasmiy statistikaga asoslangan ma’lumotlar bor, lekin maxsus epidemiologik tekshiruv natijalari mavjud emas) MI 0,9-1,4% 40 yoshdan to 59 yoshgacha bo‘lgan erkaklar kelib chiqadi. 60-64 yoshli erkaklarda MI bilan kasallanish yanada yuqoriroq va yiliga 1,7% gacha yetadi.
Ayollar erkakalarga qaraganda 2,5-5 barobar kam MI bilan xastalanishadi, ayniqsa yosh va o‘rta yoshdagilar mana shunday tavsif ko‘proq xosdir.
Ushbu kasallikdan bo‘ladigan umumiy o‘lim kasallanganlar soniga qiyosan 30-50% ga yetib boradi. MI bilan bemorlarni uch qismi birinchi sutka davomida va asosan shifoxonaga yotqizilguncha bo‘lgan bosqichda vafot etadilar. Ixtisoslashgan bo‘limlarda o‘lim o‘rtaga 10% bemorlar yil davomida vafot qilishadi.
Etiologiyasi
MI ni kelib chiqishi asosiy sababchisi bo‘lib toj arteriyalar aterosklerozi xisoblanadi (95%). 5% bemorlarda MI emboliya (infeksion endokardit, qorinchalar ichki tromblari), toj tomirlarining tug‘ma nuqsonli rivoji, vazospazm va boshqa sabablar natijasida kelib chiqishi mumkin.
Tomirni to‘liq okklyuziyasini chaqiruvchi devoriy trombni rivojlanishi transmural yoki yirik o‘choqli MIni (Q tishchasiz infarkt) kelib chiqishiga olib keladi. Agarda koronar arteriyani to‘liq okklyuziyasi yuz bermasa yoxud trombni birdaniga erib (lizis) ketishi kelib chiqsa, subeendokardial yoki intramural MI (Q tishchali infarkt) shakllanishi mumkin.
75% xollarda total trombni shakllanishi jarayoni (yirik koronar arteriya bo‘shlig‘i bunda to‘liq bekilgan bo‘ladi) 2 kundan to 2-3 xaftagacha davrni egallashi mumkin. Bu davr koronar oqimni avjlanib yomonlashib borishini ifodalovchi klinik manzara bilan namoyon bo‘ladi, umuman nostabil stenokardiya simptomatikasiga to‘g‘ri keladi.