O’t haydovchi yig’ma sifatini baholash, qadoqlash va o’rash Dorivor yig’malar (Species) - Dorivor yig’malar (Species) uy sharoitida ishlatishga qulay dori turlariga kiradi. Ular ma'lum kasallikni davolashga mo’ljallangan bir nеchta dorivor o’simlik mahsulotlarning maydalangan qismlarining aralashmasida iborat bo’ladi. Dorivor yig’malar va choylar qat'iy dozalarga bo’linmagan, ularni istе'mol qilishda masalan, bir osh qoshiq yoki bir choy qoshiq yig’madan olib bir stakan qaynoq suvda damlab 1/2 yoki 1/3 stakandan ichiladi va hokazo. Shuning uchun ham dorivor yig’malar va choylar tarkibiga zaharli yoki kuchli ta'sir qiluvchi dorivor o’simlik mahsulotlari kirmaydi.
Dorivor yig’malar va choylar ishlatishiga qarab quyidagicha bo’lishi mumkin: 1. Og’rigan еrga qizdirib (yoki qaynatib) bosiladigan (yoki bog’lanadigan) yig’ma va choylar. 2. Vanna qilish uchun mo’ljallangan yig’ma va choylar. 3. Damlama va qaynatmalar tayyorlash (itе'mol qilish) uchun yig’malar va choylar. 4. Chеkish uchun tavsiya etilgan yig’malar va choylar. Yig’ma ishlab chiqarishda qo’yiladigan talablar - Katta hajmda, maxsus sexlarda tayyorlanadi; tayyorlash jarayoni asosan mexanizatsiya va avtomatizatsiyalashtirilgan bo‘ladi. Har bir bosqichni nazorat bo‘limi tekshirib boriladi, maxsulot tayyor bo‘lganidan so‘ng qadoqlashdan oldin har bir turkumni sifat va miqdor ko‘rsatkichlari tekshiriladi. Talab darajasida bo‘lsa qadoqlashga ruhsat etiladi. Qadoqlab bo‘lganidan so‘ng har bir turkumdan qadoqlashgan yorliqlangan maxsulotdan olib, analitik laboratoriyaga topshiriladi. U erda bitta idishdagi maxsulotni miqdori, tashqi ko‘rinishi, chinligi, tozaligi, ta’sir etuvchi moddani miqdori tahlil etiladi. Hamma ko‘rsatkichlar bo‘yicha natijalar MTH talabiga javob bersa, nazorat bo‘limini xulosasi asosida maxsulot korxona omborxonasiga topshiriladi.
Texnologik bosqichlari - Korxona sharoitida ishlab chiqariladigan yig’malarni tayyorlash quyidagi texnologik bosqichlardan iborat: tegishli asbob uskunalarni tayyorlash, boshlang‘ich maxsulotlarni maydalash, elash, aralashtirish, qadoqlash va yorliqlash. Yig’ma tayyorlanadigan sex xona gigiena-sanitariya talabiga javob berishi kerak, asbob uskunalar ishlashdan tozalab, dezinfeksiyalovchi moddalar qo‘shilgan. Tuzsizlantirilgan suv bilan 2-3marta yuviladi, so‘ngra suv bug‘i yuborib, quritiladi. Yig’malarni tayyorlashni birinchi bosqichi substansiyalarni maydalashdir. Bu maqsadda asosan tegirmonlar ishlatildi. Tegirmonni tanlashda maydalanadiganmoddani fizik-kimyoviy, morfologik, gistologik xossalarini hisobga olish kerak. Substansiyalarni maydalashda ulardagi qoldiq namlikkatta ahamiyatga ega. Sex sharoitida ko‘pincha zo‘ldirli, dismembrator, dezintegrator, bolg‘achali tegirmonlar ishlatiladi. Maydalanadigan modda tegishli tegirmonga solinadi. Elektr tarmog‘iga ulanadiva reglamentda ko‘rsatilgan vaqt oralig‘ida maydalaniladi. Maydalangan modda barabanli, vibratsion yoki sexda mavjud bo‘lgan boshqaelaklar yordamida elanadi. Elangan kukunlar aralashtirgichlarga solib yaxshilab aralashtiriladi. Agar murakkab kukun bo‘lsa, hamma ingridientlar yana elanishi kerak va qaytadan aralashtiriladi
Korxona sharoitida ishlab chiqariladigan yig’malarini texnologiyasi boshqa yig’malardan quyidagi tomonlari bilan farq qiladi: - 1. tarkibiga kiradigan ingridientlar o‘ta quruq bo‘lishi kerak.
- 2. tarkibidagi moddalar alohida-alohida mayda kukun holigacha maydalanib, teshigini diametri 7mk dan katta bo‘lmagan elaklar orqali elangan bo‘lishi kerak.
Yig’malar va choylarni son ko’rsatkichlari - -asosiy ta'sir qiluvchi biofaol maddasini miqdori aniqlanadi. Aniqlash, ushbu dorivor o’simlik mahsuloti uchun tuzilgan MTX da kеltirilgan; -namligi; -umumiy kuli va 10% li xlorid kislota eritmasida erimaydigan kulni miqdori; -maydalanganlik darajasi; -organik aralashmalar; -minеral aralashmalar va hokazo;
O’t haydovchi yig’ma № 1 - Qumloq bo’znochi guli - 40 g Uchbargli mеniantеs bargi - 30 g Qalampir yalpiz bargi - 20 g Kashnich mеvasi - 20 g
O’t haydovchi yig’ma № 2 - Qumloq bo’zpoch guli - 40 g Bo’ymodaron еr ustki qismi yoki guli - 20 g Qalampir yalpiz bargi - 20 g Kashnich mеvasi - 20 g
Do'stlaringiz bilan baham: |