O’simlikning nomi: Tuxumsimon urug’li kovrak Ферула яйценогая Ferula oopoda (Boiss. & Buhse) Boiss

O’simlikning nomi: Tuxumsimon urug’li kovrak - Ферула яйценогая - Ferula oopoda (Boiss. & Buhse) Boiss.
(Ziradoshlar - Зонтичные - Apiaceae)


Hayotiy shakli (bioforma): ko’p yillik o’simlik.
O’simlikning tavsifi.
Botanik ta’rifi: o’simlikning bo’yi 50-100 sm yetadi. Poyasi shoxlanmagan, Barglari oddiy, mayda patsimon qirqilgan (ukrop bariga o’xshash). poyada ketma-ket joylashgan. Gullari murakkab soyabonga yig’ilgan qizgish rangda, 10-15 ta gullardan iborat. Gulbarglari ovalsimon. To’pguldagi soyabonlari 8-20 nurli (o’rama bargchalar hosil qiladi). Mevalari ovalsimon.
Kimyoviy tarkibi: ushbu o’simlikning ildizlari tarkibida terpenlar (monoterpenlar, seskiviterpen-feni efiri), glikozidlarva fenol kislotalar mavjud.
Ishlatilishi:
Sanotada; ushbu o’simlikning yer ustki qismidan chorva mollari uchun ozuqa sifatida foydalaniladi.
Xom ashyosi: yer ustki qismi (o’ti).
Geografik tarqalishi: ushbu o’simlik Qozog’iston va O’zbekiston Respublikasi (Nurota) hududida kam uchraydi.
Iqlim omillariga ta’siri;

1. 
   Kserofit o’simlik;
   
2. 
   Yorug’sevar (geliofit) o’simlik;
   
3. 
   Uzun kunli o’simlik.
   

Tuproq omillariga ta’siri;

1. 
   Psommofit o’simlik;
   
2. 
   Mexanik tarkibi yengil tuproqlar;
   
3. 
   Bo’z tuproqlarda o’sadi.
   

Topografik omillarga ta’siri:
Respublikada tabiiy uchrash joyi (mintaqa); ushbu o’simlik respublikaning adir va tog’ mintaqalarida uchraydi.
Respublikada tabiiy uchrash joyi (hudud); ushbu o’simlik respublikaning Navoiy va Jizzax viloyatida kam tarqalgan.
Veb saytlar.

1. 
   www.plantarium.ru
   
2. 
   www.www.gbif.org
   
3. 
   www.powo.science.kew.org
   
4. 
   www.www.tandfonline.com
   
5. 
   www.eol.org
   
6. 
   www.researchgate.net
   
7. 
   www.plants.jstor.org
   

O’rmon xo’jaligi va landshaft dizayn fakulteti
Dorivor o’simliklar kafedrasi 70 guruh talabasi
Baqoyev Bahrom G’ayrat o’g’li