O’simliklar fiziologiyasi laboratoriya mashg’uloti ishlanmasi

17-18 - laboratoriya mashg’uloti:

Mavzu: Barg pigmentlari va ularning xususiyatlari. Barg pigmentlarini Svet usulida ajratib olish.

Kerakli asbob va reaktivlar: O’simlik bargi, shisha nay, doka, 1-2 l li idishlar, benzin , havoncha, spirt, kvars qumi, metil spirti, shakar kukuni, stakan, bo’lgich varonka.

Ishning borishi: Buning uchun 70⁰C da qaynaydigan aviasiya benziniga 2:1 nisbatda 95% li spirt qo’shib aralashma tayyorlanadi.Bir g maydalangan bargga 0,2 g kvars qumi qo’shib, bu aralashma quruq va toza havonchada eziladi. Bu aralashmaga 10-15 ml benzin- spirt aralashmasiqo’shib eziladi, so’ng u kimyoviy stakanga quyib olinadi. Stakanning usti shisha plastinka bilan yopiladi. Bu aralashma 30 minut davomida aralashtirilib, keyin fil’trlanadi. Fil’tr ustidagi qoldiqni rangsizlangunga qadar toza benzin bilan yuviladi.

Fil’trat bo’lgich varonkaga quyilib, bir necha marta chayqatiladi, so’ngra tindiriladi.Fil’trat tingandan so’ng eritma ikki qavtga ajraladi. YUqoridagi benzin qavatida karotin, xlorofillning “a”, “b” molekulalari va ksantofill pigmenti qoldiqlari to’planadi. Pastdagi spirt qavatida esa ksantofill pigmenti yig’iladi.

Spirt qavati boshqa idishga quyib olinadi.Voronkada qolgan benzin eritmasi tarkibidagi ksantofill molekulalarini yo’qotish uchun 8 qism metil spirtga bir qism suv qo’shilgan aralashmadan 10 ml qo’shibchayqatiladi.Spirt qavati qaytadan oqizib olinadi. Benzin qavatidagi suv molekulalarini yo’qotish uchun bu qavt quruq fil’tr orqali suziladi. Fil’tratga xlorofillning “a” , “b” molekulalari va karotin pigmenti o’tadi.