O`simlik,Hayvonot dunyosi va ularni muhofaza qilish

2-topshiriq

O`simlik,Hayvonot dunyosi va ularni muhofaza qilish

1. O`simliklar tirik organzmlardir.Ular barcha tirik organizmlar kabi hujayralardan tashkil topgan .O`simliklar oziqlanadi,nafas oladi,ta`sirlanadi,o`sadi,rivijlanadi,ko`payadi.O`simliklarning tabiatdagi ahamyati.Jonli tabiatni o`simliklarsiz tasvvur etib bo`lmaydi.yashil o`simliklar fotositez jarayonida organik moddalarni hosil qiladi. Bu orgaik moddalar tirik organizmlar uchun ozi mnbayidir.

2. hozirgi vaqtda yer yuzida o`simliklarning 500000 dan ortiq turi aniqlangan.O`zbekistonda tabiiy holda o`sadigan yuksak o`simliklarning 4500turi ma`lum.Gulli o`simliklarning 250 dan ortiq turi malum.Bu o`simliklar o`ziga xos belgilari bilan bir-biridan farq qiladi.

3. Hayvonlarning ahamiyati.Hayvonlar tabiatda va inson faoliyatida katta ahamiyatga ega .Ko`pchilik hayvonlar yashil o`simliklar bilan oziqlanadi.Ular o`txo`r hayvonlar deyiladi.Boshqa hayvonlarni yeydigan hayvonlar yitqich; odam boshqa hayvon va o`simliklar to`qimalarida yashaydigan hayvonlar esa parazit hisoblanadi.

4. Mamlakatimiz daryo va ko`llarida baliqlarning 70 ga yaqin turi,bir hujayralardan tortib hasharotlargacha bo`lgan xilma-xil guruhlardan iborat umurtqasiz hayvonlarning minglab turi uchraydi.Cho`llar,vodiylar,ulkan tog`tizmalari va vohalarda sudralib yuruvchilarning 60 ga yaqin ,sutemizuvchilarning 100 ga yaqin va qushlarning 400 dan ortiq turi, 11000 turdan ortiq hasharotlar yuzlab o`rgimchaksimonlar va boshqa hayvonlar tarqalgan.

5. Qo`riqxonalar- quruqlik yuzasidagi hudud yoki suv havzasi ,uning chegarasidagi barcha tabiat majmuyi – o`simliklar , hayvonlar ,tuproq va -to`liq va umrbod xo`jalik yurituvchidan chiqarib olinadi va davlat muhofazasi ostida bo`ladi.Qo`riqxonalarda faqat ilmiy tadqiqot ishlari olib boriladi.

Ayrim qo`riqxonalar biosferaga oid deb e`lon qilingan.Ularda har bir tabiiy hududlar uchun o`ziga xos bo`lgan biogeotsenozlar saqlanadi.

6. Davalat buyurtma qo`riqxonalari- muhofaza qilinadigan hududlar,ulardan tabiiy boliklardan cheklangan holda miqdorda foydalangan holda ovlanadigan hayvonlar va o`simliklar muhofaza qilinadi.Zakazniklar dorivor o`simliklar ,qo`ziqorinlar ,rezavor mevalarni terish ,baliq baliq tutish uchun xizmat qiladi va odatda , ma`lum muddatga tashkil etiladi.

7. Zakazniklar muhofaza ostiga olingan obyektlarga zarar keltimaydigan darajadacheklangan xo`jalik faoliyati amalga oshiriladi.Sanoat ahamiyatiga ega hayvonlar ,qushlar uya quradigan,baliqlar uvildiriq sochadigan va parvarishlanadigan , dorivor o`simliklar o`sadigan joylarga zarar yetkazmagan holda faoliyat yuritiladi.Zakzniklar o`simliklar olami va hayvonot dunyosi boyliklari saqlanishini ta`munlab , qo`riqxonalar tizimini sezilarli darajada to`ldiradi.

8. Milliy bo`g`lar-qo`riqlanadigan hududlar va suv sathining cheklangan qismi ,u yerda ekologik ,taixiy va estetik ahamiyatga ega tabiiy majmualar joylashgan . Qo`riqxonalardan farqli ravishda ,milliy bog`lar maydonining bir qismi muntazam ravishda tashrif buyurish uchun ochiq buladi