|
Omuxta yemning asosiy komponentlarining kimyoviy tarkibi, %*
Komponentlar
|
Xom protein
|
Xom yog’
|
Uglevodlar
|
Mineraol moddalar
|
Donli ekinlar
|
|
|
|
|
Bug’doy
|
11,5
|
2,1
|
71,3
|
2,6
|
Arpa
|
11,6
|
2,7
|
66,2
|
3,4
|
Javdar
|
12,3
|
2,0
|
71,1
|
2,1
|
Sorgo
|
11,2
|
2,8
|
71,7
|
1,8
|
Makkajo’xori
|
9,0
|
4,1
|
72,7
|
1,7
|
Bug’doy gluteni
|
75,2
|
1,85
|
13,8
|
1,0
|
Makkajo’xori gluteni
Dukkaklilar
|
55,0
|
9,0
|
15,0
|
3,0
|
No’xat
|
21,5
|
1,9
|
61,6
|
2,5
|
Lupin
|
33,1
|
3,7
|
48,5
|
2,2
|
Ozuqa dukkaklilar
Shrotlar
|
26,1
|
1,53
|
58,3
|
3,1
|
Soya
|
40,5
|
1,0
|
40,2
|
5,8
|
Kungaboqar
|
38,6
|
3,6
|
39,0
|
6,3
|
Zig’ir
|
33,3
|
1,9
|
46,5
|
5,8
|
Raps
|
42,0
|
2,4
|
37,0
|
6,1
|
Paxta
|
29,0
|
20,0
|
28,0
|
-
|
Yeryong’oq
Kepaklar
|
46,0
|
0,9
|
15,0
|
6,7
|
Bug’doy
|
15,5
|
4,2
|
63,8
|
4,0
|
Javdar
|
15,0
|
3,4
|
64,1
|
5,0
|
Bug’doy bordoq murtagi
|
33,1
|
10,8
|
51,6
|
4,1
|
Vitazar
Xayvon tabiatlixom ashyolar
|
43,1
|
6,3
|
55,0
|
4,6
|
Baliq uni
|
67,3
|
5,0
|
8,7
|
6,5
|
Go’shsuyak uni
|
40,7
|
17,3
|
4,6
|
24,2
|
Kril uni
|
58,4
|
12,4
|
7,1
|
8,6
|
Qon uni
|
66,2
|
2,5
|
15,3
|
3,5
|
Pat uni
Quruq obrat (yem uchun)
|
88,0
|
4,5
|
10,5
|
4,9
|
|
26,0
|
25,0
|
29,4
|
7,1
|
Baliq yog’i
|
0
|
99,9
|
0
|
0
|
1.4 Hovuzlarda baliqlarni oziqlantirishni hisoblash (karp misolida)
Zamonaviy yuqori intensiv hovuz xo'jaliklari sharoitida baliqlarni oziqlantirish ularning ratsionida etarli miqdorda tabiiy oziqa mavjud bo'lgan taqdirda tashkil etiladi. Bu ozuqa qo'llash samaradorligini oshiradi. Qoldiq tabiiy oziqa bazasi bo'yicha taxminiy ma'lumotlarni ekspress usulda olish mumkin (ilovaning 8-jadval). Karp baliqlari ratsionidagi omuxta yem va tabiiy ozuqa nisbatining mavsumiy dinamikasi 2-jadvalda keltirilgan.
Jadval 8
Qoldiq ozuqa bazasini aniqlashning ekspress usuli (V. D. Ulomskiy bo'yicha)
Namuna olsh
|
Taxlil olib boris uslubiyati
|
Zooplankton biomassasini xisoblash
|
Hovuzning turli joylarida 10-20 litr suv namunalari olinadi va plankton to’ri orqali filtrlanadi.
Konsentrlangan plankton raqaml shishaga yig'iladi. Jurnalda namuna olish joyini va suv miqdorini ko'rsatadi
|
Namunalar oldindan raqamlangan, suv bilan namlanadi, filtr qog'ozida quritiladi va 70-76 plankton to’ridan soat oynasi orqali filtrida tortiladi. Cho‘kma vodoprovod suvida suvi bilan yuviladi, filtr qog‘ozida filtr bilan birga ozgina quritiladi va soat oynasida 0,001 g gacha tortiladi.
|
Zooplanktonsiz va zooplanktonli filtrlar massalari farqi bilan aniqlanadi va aniqlash uchun olingan suv hajmi uchun qayta hisoblab chiqiladi. Natijalar mg/l da ifodalanadi.
Nam filtrli soat oynasining massasi oldindan aniqlanadi. Zooplanktonning asosiy shakllarini aniqlash binokulyar ostida amalga oshiriladi va jurnalda qayd etiladi.
|
Karpni o'txo'r baliqlar bilan birga etishtirishda yem faqat karp uchun hisoblanadi. 70-160 kg/ga hajmda oʻtxoʻr baliq yetishtirish suv havzalarini tabiiy ozuqa bazasi va oʻlik fito- va zooplanktonlardan hosil boʻlgan detritlar, purkalgan omuxta yem ozuqa va baliq axlati, shuningdek, suv oʻsimliklari hisobiga muntazam oʻgʻitlash bilan taʼminlanadi. O'txo'r baliqlar uchun qo'shimcha miqdorda omuxta ozuqani kiritish maqsadga muvofiq emas, chunki bu karp o'sishi birligiga oraliq ozuqa narxini oshirishdan tashqari, karp o’sishini susaytiradi, ularning meliorativ ta'sirini kamaytiradi va suv havzalarining gidrokimyoviy rejimining yomonlashishiga olib keladi.
Jadval 2
Hovuzlarda o'stirilgan karp ratsionidagi omuxta yem o'rtacha mavsumiy nisbiy miqdorining dinamikasi (OYD) bo'yicha o'rtacha ma'lumotlar
Ko’rsatkichlar
|
Oziqlantirish davri
|
Boshlang’ich (butn davr uchun)
|
Asosiy
|
kuzgi
|
Baliqchilik zonasidan kelib chiqibyetishtirish davrining davomiyligi; Oziqlantirish dekadalari (tartib bilan boshidan)
Bir yozli chavoqlar
OYD, % iste’mol qilingan ozuqaning umumiy masasidan % hisobida
Ikki yozli baliqlar
OYD, % iste’mol qilingan ozuqaning umumiy masasidan % hisobida
|
1-3
30-40
60
|
2-6
|
7-8
|
(dlya I-IV zon) 4-8 (dlya V-VI zon)
90*
90*
|
(dlya I-IV zon) 9-12 (dlya V-VI zon)
50
50-60
|
Izox: * - kuniga uch-to'rt martalik oziqlantirish uchun ma'lumotlar; ikki martalik – omuxta yem ulushi 70% gacha, bir martalik - 50% gacha kamayishi mumkin
2.1 Hovuzlarning ozuqa bazasining holati.
Hovuzlarning ozuqa bazasining rivojlanishi va baliqlar tomonidan iste'mol qilinishining tabiiy dinamikasiga ko'ra, baliqlarni omuxta ozuqa bilan boqish davri teng bo'lmagan intervallarga (boshlang'ich, asosiy, kuz) bo'linadi. Ushbu intervallarning har biri tabiiy ozuqa komponentlari miqdorining davomiyligi va sifat xususiyatlari bilan farqlanadi.
Ikki yozli baliqlarni oziqlantirishning boshlang'ich davri odatda ikki-to'rt o'n kunlikda davom etadi (IV-VI zonalarda ikkita, I-III zonalarda uch yoki to'rt) va zonaning harorat sharoitlariga qarab, may - iyun oyining o'rtalariga t’g’ri keladi.
U baliq ratsionida hayvonlarning eng yuqori miqdori (zooplankton yoki zoobentos) bilan tavsiflanadi, bu asosan baliqning intensiv o'sishini ta'minlaydi. Hozirgi vaqtda yosh baliqlar deyarli oziqlanmaydi, ayniqsa tabiiy ozuqa bazasi yaxshi rivojlangan hovuzlarda va faqat iyun oyining oxirida ular ovqatlanishni boshlaydilar.
Asosiy davrda (iyun oyining oxiri - avgust) bir yozli, ham ikki yozli baliqlar ratsionida 80-90% gacha omuxta ozuqa egallashi mumkin. Qolganlari detrit, o'simlik qoldiqlari va hayvon organizmlariga to’g’ri keladi. Harorat nuqtai nazaridan bu eng qulay davrda karp tezda massa to'playdi va uning o'sishiga asosiy ta'sir ozuqaning ozuqaviy qiymati va uni qo'llash texnologiyasiga ta'sir qiladi.
Kuzgi yakuniy davr (sentyabr-oktyabr oylarining uch-besh o'n kunliklari) baliq tomonidan omuxta ozuqa va tabiiy ozuqani faol iste'mol qilish bilan tavsiflanadi, unda kam ozuqaviy detritlar ustunlik qiladi. Bu vaqtda, suv haroratining pasayishi va keskin kunlik tebranishlari fonida, baliq metabolizmida sezilarli o'zgarishlarga uchraydi. Ular oqsil sintezining pasayishi, yog 'to'planishining ko'payishi, tanadagi namlikning pasayishi va vazn ortishining sekinlashishi bilan ifodalanadi.
2.2 Ozuqa iste’molini nazorat qilish(karp)misolida
O'n kun davomida rejalashtirilgan oziqlantirish me'yorlarini aniqlashtirish har kuni suvning haqiqiy harorati, kislorod kontsentratsiyasi, ozuqa sifati va ularning iste’moliga muvofiq amalga oshiriladi.
Omuxta yem ishlab chiqarish sifatiga o'zgartirishlar. Jadval me'yorlari standart donador omuxta yem uchun hisoblanadi (uqalanish 5-8%). Agar baliq xo'jaligi tomonidan olingan omuxta ozuqa katta miqdorda maydalanadigan bo'lsa, jadval ko'rsatkichlari suvga tushganda ozuqa yo'qotishlarining ko'payishini hisobga olgan holda tuzatish koeffitsientlari bilan ko'paytiriladi: 20- 25% uqalanish bo'lganda 1,05, 50% maydalangan bo’lsa 1,10; 1.20 sochma omuxta ozuqa bo’lganda. Granulalarning suvga chidamliligi 30 minut yoki undan ko'p bo'lsa, jadval normalari 10% ga kamaytirilishi yoki 0,9 faktorga ko'paytirilishi kerak.
Kislorod rejimi uchun tuzatishlar. Jadval normalari kuniga o'rtacha 6-7 mg / l dan kam bo'lmagan suvdagi erigan kislorod miqdori uchun mo'ljallangan. O'rtacha kunlik kislorod miqdori 3-4 mg / l (ertalab 1,5-2 mg / l) ga kamayishi bilan oziqlantirish tezligini 40% ga kamaytirish kerak (tuzatish koeffitsienti 0,6). Agar ertalab kislorod kontsentratsiyasi 1 mg / l dan kam bo'lsa, oziqlantirish me’yorini 65% ga kamaytirish kerak (tuzatish koeffitsienti 0,35). Zamoroldi holat bo'lsa, qulay kislorod rejimiga erishilgunga qadar ovqatlanishni to'xtatish kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: |
