Ortiqchaligi Reja

---

                                     1 

 

Ishlab chiqaruvchi ortiqchaligi va itemolchi 

 

ortiqchaligi 

 

Reja: 

 

Kirish 

 

1.Ishlab chiqaruvchi ortiqchaligi 

 

2.Iste`molchi ortiqchaligi 

 

3.

 Ishlab chiqaruvchi va iste'molchi o'rtasidagi 

munosabatlar. 

 

 Xulosa 

 

Foydalanilgan adabiyotlar. 

 

  

 

 

                           

 

 

 

 

 

---

                                     2 

 

                                      

                                      Kirish  

Men  mustaqil  ishni  yozish  davomida  ishlab  chiqaruvchi  va 

istemochi mavzusida batafsil malumot berishga harakat  

qilaman.Ishlabchi  qaruvchining  ortiqchaligining  bozorga  tasiri  va 

ortiqcha istemolchilarning bozorga tasiri haqida o`z bilimimga tayangan 

holda  javob  yozishga  harakat  qilaman.Tovarga  narx  bozor  tomonidan 

o’rnatiladigan raqobatlashgan bozorda tovarni ishlab chiqaruvchilar bozor 

narxida  (muvozanat  narxida)  sotadi,  shu  bozor  narxida  iste’molchilar 

tovarni sotib oladi.Lekin, ayrim iste’molchilar uchun tovarning qiymati 

uning  bozor  narxidan  ko’ra  yuqoriroq.  Shuning  uchun  ham  u  tovarni 

bozor  narxidan  yuqoriroq  narxda  ham  sotib  olishi  mumkin.Shuningdek 

men ortiqcha ishlab chiqaruvchilar foydali jahatlari va ortiqcha istemolchi 

ortiqchaligining  foydali  va  zararli  tomonlari  haqida  malumot  beraman.

 

Lekin hammaga ma'lumki, ishlab chiqarish hajmi, ishlab chiqarilayotgan 

mahsulot turlari soni ishlab chiqarish resurslari bilan chegaralanadi. Zero, 

mehnat,  moddiy,  tabiiy  resurslar,  asbob-uskunalarning  ishlab  chiqarish 

quvvati cheksiz emas, vaqt esa soat bilan qat'iy hisoblangan. Odamlarning 

ehtiyojlari,  ko‘proq,  yaxshiroq,  xilma-xil  iste’mol  qilishga  intilishi  esa 

o‘sib,  o‘sib  bormoqda.  Ishlab  chiqarish  va  iste'molni  qanday  qilib 

moslashtirish mumkin? Avvalo, o'zgarmas haqiqatni o'rganish kerak: "Siz 

ishlab  chiqarilgandan,  olinganidan  ko'proq  iste'mol  qila  olmaysiz" 

Moddaning  saqlanishining  qat'iy  qonuni  mavjud.  Va  hech  kim  uni 

buzishga ruxsat bermaydi. Faqat Iso Masihning ishlari haqidagi masalda 

u  besh  ming  kishini  beshta  non  va  ikkita  baliq  bilan  qanday 

ovqatlantirgani  va  hali  besh  quti  qolganligi  haqida  gapiradi.  Ammo 

bunday mo''jiza yaratish faqat Allohning qo'lidadir.Insonlarga kelsak, ular 

o'zlari ishlab chiqargan va saqlagan darajada iste'mol qilishlari mumkin. 

Albatta,  xorijdan  import,  ta'minot  ham  bor,  lekin  ularni  butun  bir 

davlatning,  ayniqsa  Rossiyadek  ulkan  xalq  uchun  ovqatlantirish, 

kiyintirish, poyabzal kiyib bo'lmaydi. Demak, iste'mol hajmi va tarkibini 

---

                                     3 

 

asosiy  tartibga  soluvchi  va  cheklovchisi  ishlab  chiqarish  hisoblanadi. 

Ko'proq iste'mol qilish uchun ko'proq ishlab chiqarish kerak, boshqa yo'l 

yo'q.  Agar  ishlab  chiqarish  pasaysa,  pasaysa,  iste'mol  ham  tinimsiz 

pasayadi. Bu  erda  hech  qanday  afsunlar,  noroziliklar,  so'rovlar  yoki  ish 

tashlashlar yordam bera olmaydi, biz ishlab chiqarishni ko'paytirishimiz 

kerak.  Qimmatli  qog'ozlar  va  importdan  foydalanish  muammoga  faqat 

vaqtincha yordam berishi mumkin, iste'molning pasayishini zaiflashtirishi 

mumkin,  yakuniy  so'z  hali  ham  ishlab  chiqarishda  qoladi.  Iqtisodiy 

savodxonlik  etarli  emasligi  sababli,  ko'pchilik  iste'mol  hajmi  faqat 

daromad  va  narxlarga  bog'liq  deb  o'ylashadi.  Ular  aytganidan  ko'ra 

ko'proq daromad, ish haqi narxlar qanchalik past bo'lsa, tovarlar iste'moli 

shunchalik yuqori bo'ladi. Bu aniq ko'rinadigan effekt, illyuziya. Albatta, 

agar bir kishining puli ko'p bo'lsa va u tovarlarni arzon narxda sotib olish 

imkoniyatiga  ega  bo'lsa,  unda  bunday  odam  ko'proq  iste'mol  qilishga 

qodir. Ammo keyin boshqasi, albatta, kamroq oladi. Biroq, iste'molning 

umumiy  hajmi  ishlab  chiqarilgan  mahsulot  miqdoridan  katta  bo'lishi 

mumkin emas.