O`rta maxsus, kasb hunar ta'limi markazi Samarqand kompyutеr tеxnologiyalari va gidromеlioratsiya kollеji diplom ishi mavzu: «mbbtda xodimlar ish haqini xisoblash dasturini tuzish»

Malumotlar bazasi xakida tushuncha

Ma’lumotlar bazasi deganda real borlikning obektlari va ma’lumotlari xakidagi ma’lumotlar to’plamini tushunish mumkin. Ma’lumotlar bazasi (MB) — bu integrallashgan Ma’lumotlar to’plamidir.

Ma’lumotlar bazasining xar xil turlari mavjud.

Ma’lumotlar xajmi oshib borishi bilan bu masalalarni yechish xam murakkablashadi.Bu muammo obyekt va ma’lumotlarni strukturalash yo’li bilan hal kilinadi.

Obyekt — bu mavjud va farklanishi mumkin bo’lgan narsadir. Xar kanday Ma’lumotlar bazasini yaratish uni loyixalashdan boshlanadi. Loyihachining asosiy vazifasi obektlar va ularni tavsiflovchi parametrlarni tanlash va ma’lumotlar o’rtasidagi boglanishlarni o’rnatishdan iborat.

Ma’lumotlar bazasini yaratishda foydalanuvchi ma’lumotlarni turli belgilar bo’yicha tartiblash va belgilarning turli birikmalari bo’yicha zarur ma’lumotlarni tez topish imkoniytlari yaratishga xarakat kiladi. Strukturalash— bu obyektlar va ma’lumotlarning o’zaro boglanishini tasvirlashdir.

Zamonaviy ma’lumotlar bazasi texnalogiyasida uni yaratish,unga xizmat ko’rsatish va foydalanuvchilarni ma’lumotlar bazasi bilan ishlashga imkon yaratish,maxsus dasturiy uskunalar yordamida amalga oshiriladi, bunday dasturiy uskunalar majmo’asi ma’lumotlar bazasini boshkarish tizimlari (MBBT) deyladi.

Xozirgi vaktda zamonaviy boshkarish tizimlari bo’lib "Relyasion ma’lumotlar bazasi" bo’lib turibti .bu tizimlarning ko’pchiligi strukturaviy so’rovlar tili (Struktured Query Language.SQL) so’rovlarni bajarish uchun ishlatiladi. Zamonaviy relyasion ma’lumotlar bazasini boshkarish tizimlariga Informix, Microfoft SQL Server , Oracle, Sybase,DB2 va My SQL kiradi.

Microsoft Acces — bu relyasion ma’lumotlar bazasini boshkarish tizimlari.Microsoft Office dagi berilmalardir.

Dasturlashtirish tillari relyasion ma’lumotlar bazasiga interfeys (Interface) — ga o’xshab dasturlash tillirining MBBT va dastur o’rtasidagi ma’lumot almashinuvini ta’minlaydi. Visual Basic —ga ishlaydigan dasturlar uning ma’lumotlari sifatida Microsoft ActivexData objects (ADO), Ado.NET —lardan foydalanadilar.