O'rta-m axsus kasb-hunar ta’limi markazi

3-rasm. Biriktiruvchi to'qima. 
to'qim a a’zolarning oraliq bo'shliqlarini,

---

ko'z kosasi, buyrak atrofini to'ldirib (ularni 
silkinishdan saqlaydi), organizm haroratini 
tartibga soladi. Qorin bo'shlig'idagi charvi 
va teri osti yog' qavati zaxira oziq hisob­
lanadi.
P i g m e n t l i t o ' q i m a protoplazma- 
sida pigment zarrachalari bo'lgan turli shaklli 
hujayralardan tashkil topgan bo'lib, sut bezi 
so'rg'ichi va uning atrofida, yorg'oq terisi- 
da, ko'zning rangdor va tomirli pardalarida 
uchraydi.
Fibroz to'qim a yoki zich biriktiruvchi 
to'qim a — tolalari bir-biriga zich parallel 
joylashgan tutamlardan tuzilgan bo'lib, ela- 
stik xususiyatga ega emas. Organizmda tayanch vazifani bajaradi.
Elastik to'qim alar orasida yumshoq biriktiruvchi to'qim asi bo'lgan 
bukiluvchan (elastik) tolalardan iborat bo'lib, boylamlar va qon tomirlar 
devorida joylashgan.
T o g ' a y t o ' q i m a s i organizmda tayanch vazifasini bajaradi, hujay- 
ralararo oraliq moddalari ko 'p bo'ladi. Bu to 'q im a elastik va gialin 
tog'aylarga ajraladi. Gialin tog'ayning tashqi ko'rinishi xira shishaga 
o'xshagan (shishasimon tog'ay nomi shundan olingan), hujayralari yakka- 
yakka yoki to'p-to'p bo'lib joylashgan. Organizmning nafas yo'li tog'aylari, 
b o 'g 'im tog'aylari, qovurg'alarning oldingi uchi tog'aylari gialin tog'ay- 
dan tuzilgan. Skelet suyaklari, asosan, embrional o'sish davrida gialin 
tog'ay holatida bo'lib, keyinchalik suyaklanadi.
Elastik yoki tolali tog'ay- 
lar to 'q im a sin in g oraliq 
moddasi kollagen modda- 
dan iborat bo'lib, bo'g'im
ichidagi menisklar, umurt- 
qalar tanasining oraliq to­
g'aylari shular jum lasidan­
dir. Elastik to g 'ay to'qi- 
masidagi tolalar bukiluv­
ch an va c h o 'z ilu v c h a n
(elastik) tolalar bo'lganli- 
gidan sariq rangda k o 'ri­
nadi (5-rasm). Barcha tog'ay 
to'qimalarining tashqi yuzasi 
zich biriktiruvchi to'qim a
bilan O ralgan bo lib, to-