O'rim-yig'imdan keyingi urug'larning pishishida sodir bo'ladigan biokimyoviy jarayonlar

O'rim-yig'imdan keyingi urug'larning pishishida sodir bo'ladigan biokimyoviy jarayonlar
O'rim-yig'imdan keyingi urug'larning pishishi biokimyoviy jarayon bo'lib, yangi yig'ilgan urug'larda yuzaga keladi va ularning fiziologik etukligiga olib keladi, ya'ni. oddiy ko'chatlarni ishlab chiqarish qobiliyati. Yangi hosil qilingan urug'lar, agar ular ekishdan oldin turli xil tayyorgarliklarga duchor bo'lmasa, yig'ib olingandan so'ng darhol unib chiqa olmaydi. O'rim-yig'imdan keyingi pishib etish fermentlar ishtirokida murakkab biokimyoviy o'zgarishlar (oqsil sintezining tugashi va boshqalar) bilan kechadi. Pishib tugagunga qadar urug'larning unib chiqishi pasaygan yoki umuman unib chiqmaydi. To'g'ri saqlash bilan don massasida nomaqbul fiziologik jarayonlar sodir bo'lmaydi, aksincha, yangi yig'ib olingan donni saqlashning birinchi davrida uning keyingi pishishi sodir bo'ladi, bu urug'larning hayotiyligini, ularning unib chiqishi va unib chiqishini oshirishdan iborat. energiya. Kichik diapazonda texnologik sifatlarning yaxshilanishi ham mavjud: bug'doy donidagi xom kleykovina sifati oshadi, moyli o'simliklarni qayta ishlash jarayonida yog' hosildorligi oshadi. G'alla va urug'larda saqlash vaqtida ularning ekish va texnologik sifatining yaxshilanishiga olib keladigan murakkab biokimyoviy jarayonlar majmuasi hosildan keyingi pishish deb ataladi.
Unib chiqish qobiliyati urug'larda texnik pishib etish boshlanishidan ancha oldin paydo bo'ladi. Ba'zi o'simliklarda (javdar, sholi) o'rim-yig'imdan keyingi urug'larning pishishi davri qisqaradi, boshqalarida (kuzgi bug'doy, suli) ko'paytiriladi. Birinchi holda, urug'larning o'rim-yig'imdan keyin pishishi tezroq bo'lsa, ularning pishishi qanchalik yuqori bo'lsa, ikkinchi holda, aksincha. Oʻrim-yigʻimdan soʻng javdar urugʻining pishishi bir necha kun, koʻpchilik boshoqli ekinlar 2-6 hafta, tamaki, paxta va bir qator begona oʻtlar 3-7 oy davom etadi.
O'rim-yig'imdan keyingi urug'larning pishib etish muddati o'simlik turiga, qishloq xo'jaligi ekinlarining xilma-xilligiga, pishib etish sharoitlariga, shuningdek saqlash va unib chiqishga bog'liq. Shunday qilib, mamlakatning shimoli-g'arbiy hududlarida kuzgi bug'doy uchun u 12 dan 60 kungacha, janubda - 10 dan 20 kungacha o'zgarishi mumkin. Dala ekinlaridan urug'larning pishishining eng uzoq davri sulida, qisqaroq, bug'doy, arpa, javdarda, eng qisqasi (deyarli sezilmaydi) makkajo'xorida. Urug'larning pishib etish davri tugagunga qadar don ham yomon pishirish sifatiga ega. Don, zig‘ir va boshqalarning yangi yig‘ib olingan urug‘lari past haroratlarda yaxshi unib chiqishi aniqlangan. Demak, 11-13°S haroratda bir qator bug‘doylarning urug‘lari yig‘ib olingandan so‘ng yoki 2 hafta saqlangandan so‘ng, 19-20°S da — faqat 3-4 hafta saqlangandan keyin, 25° da to‘liq unib chiqadi. C - 2-3 oydan keyin.
Ho'l kuzga ega bo'lgan hududlar uchun o'rim-yig'imdan keyingi urug'larning pishishi uzoq vaqt davom etadigan navlarga afzallik beriladi, chunki. ular dalada unib chiqishga chidamli. O'rim-yig'imdan keyingi urug'larning pishishi quruq sharoitda, ayniqsa, 30-40 ° S haroratda qisqa muddatli isitishdan foydalangan holda eng muvaffaqiyatli hisoblanadi. Nam va sovuq havo, masalan, Sibirda, ko'pincha o'rim-yig'imdan keyingi urug'larning pishishini qiyinlashtiradi. Aniqlanishicha, o'rim-yig'imdan keyingi pishib etish davrida ulardagi kislotalilik va fermentativ faollik pasayadi, oddiy uglevodlar va azotli moddalar esa murakkabroq moddalarga aylanadi. O'rim-yig'imdan keyingi pishib etish jarayonida don tarkibidagi suvda eriydigan moddalar miqdorining pasayishi, fermentlar faolligining asta-sekin pasayishi, nafas olish intensivligining pasayishi, shuningdek, murakkab kimyoviy moddalar sintezi kuzatiladi. (oqsillar, kraxmal, yog'lar).
O'rim-yig'imdan keyingi pishib etish faqat urug'lardagi sintetik jarayonlar gidrolitik jarayonlardan ustun bo'lganda sodir bo'ladi. Va buning uchun don quruq holatda bo'lishi kerak (namlik kritik darajadan past). Bu normal pishib etish jarayonining asosiy shartidir. Namligi yuqori bo'lgan yangi hosil qilingan donda gidroliz jarayonlarining ustunligi fiziologik faollikning pasayishiga emas, balki uning yanada o'sishiga olib keladi. Urug'lar nafaqat ekish sifatini yaxshilamaydi, balki ularni kamaytirishi mumkin. Bunday g'alla partiyalarida o'rim-yig'imdan keyin pishib etish sodir bo'lmaydi.