Oriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
VOLUME 1 | ISSUE 6
ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor SJIF 2021: 5.423
199
w
www.oriens.uz
July
2021
kompyuter tizimiga yoki kompyuter ma’lumotlariga noqonuniy aralashish (273-
modda);
kiberjinoyatlar uchun qilingan vositalarni tarqatish (273-1-modda);
kompyuter ma’lumotlarini qalbakilashtirish (273-2-modda).
Kompyuter ma’lumotlarini qalbakilashtirish moddada keltirilgan ta’rifga asosan
haqiqiy bo‘lmagan kompyuter ma’lumotlarini haqiqiy (to‘g‘ri) kompyuter
ma’lumotlari sifatida ishlatish yoki ulardan foydalanish maqsadida kompyuter
ma’lumotlarini qasddan kiritish, o‘zgartirish, o‘chirish yoki cheklashni anglatadi.
2015-yil yanvar oyidan kuchga kirgan Qozog‘iston Respublikasining yangi
jinoyat kodeksi “Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalaridagi jinoiy
harakatlar” deb nomlangan 7 – bobni o‘z ichiga oladi. Bu bobga 9 ta modda
kiritilgan[16]:
205-modda: Axborot tizimiga yoki axborot kommunikatsiyalari tarmog‘iga
noqonuniy kirish bo‘yicha;
206-modda: Axborotni noqonuniy o‘chirish yoki o‘zgartirish bo‘yicha;
207-modda: Axborot tizimi yoki axborot kommunikatsiyalari tarmog‘ining
ishlashini qasddan buzish to‘g‘risida;
208-modda: Axborotni noqonuniy egallab olish bo‘yicha;
209-modda: Axborotni uzatishga majbur qilish bo‘yicha;
210-modda: Zararli dasturlardan foydalanish, ularni ishlab chiqish va ularni
tarqatish bo‘yicha;
211-modda: Maxfiy elektron axborot resurslarini noqonuniy tarqatish bo‘yicha;
212-modda: Noqonuniy maqsadlarni ko‘zlagan Internet-resurslarni joylashtirish
va shu kabi xizmatlar ko‘rsatish bo‘yicha;
213-modda. Mabil aloqa abonent qurilmasining identifikatsiya kodini noqonuniy
ravishda o‘zgartirish va abonent identifikatsiya kodini o‘zgartiruvchi dasturiy
ta’minotni yaratish, ishlatish, va tarqatish bo‘yicha.
Davlatlar qonunchiligi yuzasidan solishtirma tahlillar shuni ko‘rsatadiki Rossiya
Federatsiyasi Jinoyat kodeksining 272-moddasiga binoan javobgarlikka tortilishi
ko‘zda tutilgan kompyuter ma’lumotlariga noqonuniy kirish harakatlarini tavsiflashda
yagona yondashuv yo‘qligi kuzatildi. Kompyuter ma’lumotlari ba’zi davlatlarda,
ushbu turdagi jinoyatning predmeti sifatida qaraladi. Masalan, Germaniya Federativ
Respublikasi Jinoyat kodeksining 202-moddasi “a” bandida shaxs o‘zi uchun yoki
boshqa biron bir shaxs uchun unga ega bo‘lishga ruxsat berilmagan qonunan himoya
qilingan ma’lumotlarni noqonuniy ravishda olganligi uchun jinoiy javobgarlik ko‘zda
tutilgan. 202 – moddaga qo‘shimcha maxsus eslatmada, bu noqonuniy harakat har
Do'stlaringiz bilan baham: |