O’rgatuvchanlik : kimyoviy elementlarni uchta shakli: atomlar, oddiy moddalar, murakkab moddalar bo’yicha ishqoriy metallarga umumiy, o’ziga xos va birlamchi tavsifnoma bering

Ishqoriy metallar 
– Oddiy moddalar 
(kitob bilan islash) 
Oddiy metallar 
Metal bog’ 
М0 – 1 е → М+1 
metal 
Kumushsimon oq, yumshoq, metallik 
yaltiroqligi, Li dan Cs ga zichlik ortadi ,
Li dan Cs ga qarab suyuqlanish
harorati kamayadi 
M 
E 
T 
A 
L 
L 
A 
R
 
+ Cl 
2
→ xloridlar 
+ H 
2
→ gidridlar 
+ S → sulfidlar 
Li + O 
2
→ oksidlar 
Na, K + O 
2 
→ peroksidlar 
+ H
2
O → ishqor + Н 
2

---

Bilimingizni sinab ko’ring 
1.
Kuyidagi moddalarni kislorod bilan reaksiyasi tenglamasini tuzing
:
а) Litiy ________; b) natriy ___________ 
Elementlarni oksidlanish darajasini qo’ying, elektronlarni o’tishini 
strelka bilan ko’rsating. Reaksiya mahsulotlarini nomlang. 
2.
 
Litiyni kislorod bilan reaksiyasiga tavsifnoma bering: 
 
1) 
boshlang’ich moddalar va mahsulotlar tarkibi va soni 
bo’yicha_____________ 
2) 
Atomlarni aksidlanish darajasi bo’yicha - _______________
3) 
yo’nalishi bo’yicha _______________________ 
4) 
Issiqlik samarasi bo’yicha -____________________ 
5) 
Moddalarning agregat holatiga bo’yicha - ________________

---

 
 
Ishqoriy metallarni metalmaslar bilan o’zaro ta’sir reaksiyalari sxemalarini, 
umumiy formulalar va reaksiya mahsulotlarini yozgan holda to’ldiring.
 Aniq 
reasuya tenglamalarini yozing va elektron balans usuli bilan koeffisientlar qo’ying.
 
а) М+ Н 
2
_____________ b
) М+ С1
2
___________________
Misol:
___________________ Misol
: _________________________
s) М+ S 
____________ d
) М+ N
2 ____________________________
Misol:
_______________________________
Misol:
___________________________