Organik kimyo Mavzu: Oksikislotalar

Bu yerda D harfi o`nga buruvchi ma'nosini anglatsa ham, shu qatorga mansub optik faol birikmalar chapga buruvchi (-) bo`lishi mum-kin. Chapga buruvchi glitserin al'degidi (-) ning tuzilishi esa quyidagi shaklda ko`rsatilgan:

• 
  Bu yerda D harfi o`nga buruvchi ma'nosini anglatsa ham, shu qatorga mansub optik faol birikmalar chapga buruvchi (-) bo`lishi mum-kin. Chapga buruvchi glitserin al'degidi (-) ning tuzilishi esa quyidagi shaklda ko`rsatilgan:
  
• 
  va u L qatorning boshlovchisi deb belgilanagan. Bu yerda L harfi chapga buruvchi ma'nosini anglatsa ham, shu qatorga mansub optik faol birikmalar o`nga buruvchi (+) bo`lishi mumkin. Demak, D va L ifodalar nisbiy konfiguratsiya ifodalaridir. O`nga buruvchi (+) va chapga buruvchi (-) glitserin al'degidlarining tuzilish formulalarini rus olimi M.A.Rozanov taklif qilgan.
  

Quyida formulalari keltirilgan sut kislotala- rining chapga buruvchisi (-) D qatorga, o`nga buruvchisi (+) L qatorga mansubdir.

• 
  Quyida formulalari keltirilgan sut kislotala- rining chapga buruvchisi (-) D qatorga, o`nga buruvchisi (+) L qatorga mansubdir.
  
• 
  Optik faol birikmalarning absolyut konfiguratsiyasi ifodalarini (R, S) fanga Kan, Ingol'd va Preloglar kiritgan. Bu ifodalar soat strelkasi bo`yicha (R) yoki soat strelkasiga teskari (S) ma'nolarini anglatadi. Optik faol moddaning absolyut konfiguratsiyasining ifodasini aniqlash uchun asimmetrik uglerod atomiga birikkan atomlar yoki atomlar guruhi ularning atom massalari kamayib boruvchi tartibda joylanadi.
  

Tetraedrga eng kichik atom massaga ega bo`lgan guruhga teskari tomondan qarab, atom massasi katta guruhdan atom massasi kichik guruhga tomon aylanma yuriladi. Bunda L(+) sut kislotasi absolyut konfiguratsiyasining ifodasi S, D(+) sut kislotasi absolyut konfi-guratsiyasining ifodasi R bo`ladi.

• 
  Tetraedrga eng kichik atom massaga ega bo`lgan guruhga teskari tomondan qarab, atom massasi katta guruhdan atom massasi kichik guruhga tomon aylanma yuriladi. Bunda L(+) sut kislotasi absolyut konfiguratsiyasining ifodasi S, D(+) sut kislotasi absolyut konfi-guratsiyasining ifodasi R bo`ladi.