O’quvchilarni katta sportga yo’naltirishda harakatli o’yinlarni ahamiyati Reja: kiris

1.4 O’zbek milliy haraktli o’yinlarni o’tkazish uslublari.
O’zbekiston Respublikasining mustaqilligi sharofati bilan milliy o’yin va milliy sport xillari xalq salomatligi manfaatlari yo’lida tiklanmoada. Xalq ruhiga yaqin bo’lgan merosimiz mahsuli milliy sport xillari tarbiya va o’quv muassasalari dasturidan keng joy olsa, o’zbek xonadoniga jismoniy tarbiya va sport kirib boradi, yoshlarning jismoniy, aqliy, ma’naviy kamolotida benihoya katta foyda keltiradi.
Milliy o’yinlarning kamsitilishi va yo’qotilishi, unutilgan ma’naviyatimiz qatorida tarbiya ishida, aholining salomatligini saqlash sohasida og’ir salbiy oqibatlarga olib keladi. Jismoniy tarbiya va sport to’g’risidagi konun (14 yanvar 1992-yil ning qabul qilinishi munosabati bilan bu boradagi qadriyatlarimiz va an’analrimiz ham tiklanmoqda.
Burgut va burgutcha. O’yinchilar «Burgut» va «Burgutcha» ni tanlaydilar. Maydon o’rtasida kichik doira «Burgutcha» ga uy chiziladi. Doiraning o’rtasiga voleybol yoki futbol to’pi qo’yiladi. Undan bir metr narida kvadrat (1h1 m) da «Burgut» joylashadi. Maydoning bir tomonidan «Uy» ikkinchi tomonidan «Yo’lakcha» ajratiladi. O’yinchilar -kichik qushchalar «Uy» ichiga joylashadilar.
Rahbar «Oldinga» deb buyurishi bilan «Qushchalar» «Burgutcha»ning uyi tomon yuguradilar va qo’riklab turgan to’pni olib qochmoqchi bo’ladilar, «Burgutcha» esa doiradan chiqmasdan ularni tutishga harakat qiladi, (buning uchun u qo’li bilan «qushchalar»ga tegsa bas). «Burgut esa butun maydon bo’ylab «Qushcha»larni tutib «Burgutcha»ga yordam beradi. Tutilgan «Qushchalar» qarama-qarshi tomondagi yo’lakchaga borib turadilar. Qushchalarning birortasiga «Burgut» va «Burgutcha» ga yordam beradi. Tutilgan «Qushchalar» qaram-qarshi tomondagi yo’lakchaga borib turadilar. Qushchalarning birortasi «Burgut» va «Burgutcha» ga tegilmasdan to’pni «uy» tomonga olib qo’chishga erishsa, unda o’yin tuxtatilib , yangi «Burgut» va «Burgutcha» tanlanadi. Hamma qushchalar tutilib, qolgan paytda esa boshlovchilar o’z o’rinlarida qoladilar va o’yin qayta takrorlanadi.
O’yin sharti : 1. «Qushcha» Lar ham, «Burgutcha» ham doira chizigini bosib utolmaydilar. Bu koida buzilganda to’p joyiga qo’yiladi.
2. Agarda «Qushcha» yo’lakcha yoki chiziqlarga to’pni olib borguncha «Burgutcha» yoki «Burgut» tomonidan tutilmasa u g’alaba qilgan bo’lib hisoblanadi.
3. «Burgut» maydondagi hamma ( to’pli, to’psiz ) o’yinchilarni tutishi mumkin.
4.Qushchalar to’pni bir-biriga uzatib olib qochishlari mumkin.