O‘quvchilarda sonning butun va kasr qismiga oid misollarni yechish ko‘nikmasini shakllantirish Nasriddin Raximov

O‘quvchilarda sonning butun va kasr qismiga oid misollarni yechish ko‘nikmasini shakllantirish
Nasriddin Raximov_

SamDChTI akademik litseyi

oliy toifali matematika fani o‘qituvchisi
Annotatsiya: Ushbu maqolada sonning butun va kasr qismi haqida tushunchalar berilgan, ularga oid turli masalalar yechimlari keltirib o‘tilgan. Mavzu juda dolzarb bo‘lsada, matematika darslarida sonning butun va kasr qismiga oid materiallar juda ham kam berilgan. Agar ushbu maqoladan matematika darslarida, olimpiadalarga tayyorlash jarayonlarida va matematik to‘garaklarda qo‘llanilsa, o‘quvchilar ommasini matematika faniga bo‘lgan qiziqishini yanada oshishiga xizmat qiladi degan umiddamiz.

Tayanch so‘zlar: Butun qism, kasr qism, tenglama, tengsizlik, kanonik shakl, tub son, misol, yechim, integral.

Ma’lumki, a sonining butun qismi deb, a dan katta bo‘lmagan butun sonlarning eng kattasiga aytiladi va - orqali belgilanadi. Masalan:

- ayirma a sonining kasr qismi deyiladi va u kabi belgilanadi: , bunda .

Masalan:

Demak, istalgan x-haqiqiy son ko‘rinishda ifoda qilinadi, bu yerda -son x -ning butun qismi, -son x-ning kasr qismi.

Bunda x soni oraliqda, x ni kasr qismi esa oraliqda bo‘ladi.