O'quvchiga taqdim etilayotgan material raqobatbardosh qishloq xo'jaligi

Mikrobiometodning epizootologik yo'nalishi.

Ilm-fan uzoq vaqtdan beri mikroorganizmlar ko'pincha hayvonlarning ommaviy turlarining ko'pligining asosiy regulyatori sifatida harakat qilishini ma'lum. Bunday regulyator hayvonlar sonining eng yuqori cho'qqisida, epizootiyaning paydo bo'lishi va jadal rivojlanishi uchun eng qulay sharoitlar yaratilganda paydo bo'ladigan va intensiv harakat qiladigan epizootiyadir. Bu yerda kasal va sog'lom shaxslar o'rtasida yaqin aloqa mavjud bo'lib, epizootiya qo'zg'atuvchisi bo'lgan qo'zg'atuvchining ommaviy tarqalishi ta'minlanadi. Yirtqich hayvon xo'jayinining ommaviy ko'pligi bilan uning yashash sharoiti keskin yomonlashadi, uy-joy va oziq-ovqat uchun kurash kuchayadi va naslchilik kuchayadi.

Bu omillarning barchasi turning va uning populyatsiyasining fiziologik holatini zaiflashtiradi, infektsiyalarga moyillikni oshiradi. Mikrobiometodning vazifasi bu omillardan o'simliklarni himoya qilish uchun foydalanishdir. Foydalanish ikki xil bo'lishi mumkin:

1. 
   epizootiyalarning o'z-o'zidan rivojlanishini kuzatish, bu rivojlanishga yordam beruvchi omillarni yaratish va kuchaytirish;
   
2. 
   zararkunandalarning ommaviy turlari toÿplangan joylarda sunÿiy epizootiya oÿchoqlarini yaratish, bu oÿchoqlarga infeksiya va epizootiya qoÿzgÿatuvchisini biologik mahsulotlar koÿrinishida kiritish orqali. Bu keskinlikni tezlashtirish va kuchaytirish uchun zararkunandalarning to'planish o'choqlariga eng yuqumli (yuqumli) patogenni kiritish imkoniyatini ochadi.
   

epizootiya.
Zararli kemiruvchilar va hasharotlar turlarini bostirishda epizootologik kurash usulidan foydalanish samarali va tejamkor usul bo‘lib, uni o‘simliklarni himoya qilish amaliyotiga har tomonlama joriy etish zarur.

Masalan, sichqonsimon kemiruvchilarga qarshi kurashning mikrobiologik usuli kemiruvchilarning to'planish markazlarida, zahira stansiyalari deb ataladigan joylarda eng maqsadga muvofiq qo'llaniladi. Sichqon kemiruvchilari (sichqonlar, sichqonchalar, hamsterlar va qo'ng'izlar) uchun bunday yashash joylari pichanlar, uyalar, o'rmon belbog'lari, yo'llar, o'rmon qoziqlari, begona o'tlar bo'lgan joylardir. Bu yashash joylarida kemiruvchilar qishlaydi, kuzda o'rim-yig'imdan keyin dalalardan ko'chib o'tadi va undan ham ko'proq shudgorlashdan keyin. Mamlakatimizning markaziy va janubiy

hududlarida sichqonsimon kemiruvchilar umumiy populyatsiyasining 90% gacha ko'chiriladi.
74

Bu yopiq stantsiyalar, u erda u sovuq qish va bahor erishidan xavfsizroq omon qoladi. Va ba'zi turlar, masalan, oddiy va dala chig'anoqlari, pichan va dastalarda nafaqat qishdan omon qoladi, balki ko'payishda davom etadi va shu bilan ekinlar uchun bahorgi joylashish uchun katta zaxirani to'playdi.

Kichik sichqonsimon kemiruvchilarning ushbu biologik xususiyatlarini hisobga olgan holda, kuz va qish mavsumida ushbu kemiruvchilarni zahiradagi yashash joylarida (staklar, uyalar, o'rmon kamarlari va boshqalar) yo'q qilishni tashkil etishning aniq maqsadga muvofiqligi va zarurligi mavjud. Bunday tashkilot sichqonlar va sichqonlarni ekinlar uchun ushbu stantsiyalardan ommaviy quvib chiqarishning oldini olgan holda, kerakli natijaga arzonroq va ancha katta ta'sir ko'rsatishga imkon beradi. Ayniqsa, bu yerda kemiruvchilarni BACTORODENCID yordamida bakterial usulda yo'q qilish maqsadga muvofiqdir.

Yuqorida aytib o'tilganidek, mezbon hayvonning yuqori zichligida epizootik (ommaviy kasallik) va o'lim eng intensiv rivojlanadi.

Hasharotlar ham shunga o'xshash, kamroq xarakterli bo'lsa-da, biologik xususiyatlarga ega - ma'lum tajriba stantsiyalarida to'planish. Masalan, toshbaqa bug'doyi, qoida tariqasida, o'rmon kamarlarida qishlaydi, u erdan don ekinlarini to'ldiradi va ularga zarar etkazadi. Ushbu o'rmon zonalarida sun'iy epizootik o'choqlarni yaratish, yuqumli epizootik qo'zg'atuvchini kiritish va shu orqali ommaviy uchib ketish, ekinlarning kolonizatsiyasi va ularga zarar yetkazilishining oldini olish maqsadga muvofiqdir.

Chigirtkalarga qarshi kurashda sun'iy epizootiya o'choqlarini yaratish ham mumkin. Ma'lumki, chigirtkalarning ommaviy turlari ko'payish uchun ma'lum bokira hududlarni tanlab (tuproqdagi kapsulalarda tuxum qo'yadigan) to'dalarni hosil qiladi. Bunday bantlarni aniqlash (kuz va bahorda) va ularni yuqumli mikrobga asoslangan bo'lishi kerak bo'lgan biologik preparatlar bilan mos ravishda davolash bu hasharotlarning ommaviy ko'payishi va zararli bo'lishining oldini oladi.

Bunday misollarni ko‘p keltirish mumkin. Qishloq xoÿjaligi ekinlarini zararkunandalarga qarshi epizootologik nazoratni amalga oshirish uchun quyidagi shartlar zarur:

1. 
   Muayyan tabiatning ekologik xususiyatlarini bilishga asoslangan
   

uning kontsentratsiyasi o'choqlarini kuzatish va aniqlash uchun zararkunanda;

2. 
   biologik mahsulotdan foydalanishga intiling: birinchidan, o'ta yuqumli mikrob bilan, ikkinchidan, zararkunandalar rivojlanishining eng sezgir bosqichiga qarshi (bu birinchi navbatda turli bosqichlari infektsiyaga bir xil darajada sezgir bo'lmagan hasharotlarga tegishli);
   
3. 
   Davolanish muddatlari va dozalariga qat'iy rioya qilish kerak.
   

Zararkunandalarga qarshi kurashning epizootologik usulidan foydalanish kamroq kuch va pul bilan eng katta samarani olish imkonini beradi.

Shuningdek, u o'simlik zararkunandalarining soni va zararliligini cheklashning epizootologik usulini qo'llash haqida yozgan.

75

I.I.Mechnikov. ÿ ÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿ ÿÿÿ ÿÿÿÿ ÿÿÿÿÿÿÿÿÿ ÿ ÿÿÿÿÿ ÿÿÿÿÿÿ ÿ.ÿ.ÿÿÿÿÿÿÿÿ, ÿ.ÿ.ÿÿÿÿÿÿÿÿ, ÿ.ÿ.ÿÿÿÿÿÿÿ ÿ ÿÿÿÿÿÿ, ÿ ÿÿ ÿÿÿÿÿÿÿ – ÿÿÿÿÿ ÿÿÿÿÿÿÿÿÿ ÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿÿ, ÿÿÿ ÿ.ÿÿÿÿÿÿÿÿÿ, ÿ.ÿÿÿÿÿÿÿ, ÿ.ÿ.ÿÿÿÿÿÿÿ va boshqalar.

E.V.Talalaev (1968) shunday deb yozgan edi: “Tabiiy bakterial epizootiya masalasiga juda muhim e’tibor qaratish lozim va alohida har tomonlama o‘rganishni talab qiladi, chunki bu zararli hasharotlarga qarshi kurashda bakteriyalardan samaraliroq foydalanish uchun muhim bo‘ladi... Amaliy jihatdan. epizootologik yo'nalishni qo'llashda, unga qarshi kurash rejalashtirilgan zararli hasharotning bioekologiyasini hisobga olish kerak. Shuning uchun har bir hasharot turi uchun o'ziga xos epizootologik usul ishlab chiqilishi kerak ... Bu muammoni hal qilishda kasallik qo'zg'atuvchining tabiati (bakterial, zamburug'li, virusli, protozoal) va uning biologik xususiyatlari, ularning paydo bo'lishi va borishini belgilaydi. zararli hasharotlar yashash joylarida epizootologik jarayon muhim ahamiyatga ega bo'ladi. Yaxshi aytilgan. Mikrobiometodning epizootologik yo'nalishidagi eng muhim narsa ta'kidlangan, uni qo'llashda e'tiborga olish kerak.

Ma'lumki, professor E.V.Talalaev ko'p yillar davomida Sibir ipak qurti bilan kurashda epizootologik yo'nalish bo'yicha Bac qo'zg'atuvchisidan foydalangan holda tadqiqotlar olib borgan. thuringiensis var.
dendrolimus. Keyinchalik, shunga o'xshash va muvaffaqiyatli tadqiqotlar VIZR xodimlari E.G.Voronina va T.A.Shexurina tomonidan amalga oshirildi. Birinchisi entomoforik qo'ziqorinlar keltirib chiqaradigan epizootiyalarni o'rgangan, ikkinchisi -
entomopatogen viruslar.
Tadqiqotlarimizda Bac yordamida aniqlandi .
thuringiensis va Serracia marcesceus karam oq baliqlari va Amerika oq kapalaklari populyatsiyalarida epizootik jarayonlarni keltirib chiqarishi mumkin. Bularning barchasida va boshqa ko'plab tadqiqotlarda qiziqarli natijalar qo'lga kiritildi va ikkita eng muhim xulosalar qilindi: 1) turli mikrob qo'zg'atuvchilari yordamida mikrobioma usuli sezgir hasharotlar populyatsiyalarida sun'iy epizootiya o'choqlarini yaratishga imkon beradi; 2) hasharotlar zararkunandalari populyatsiyalarining tabiiy epizootologik holatini monitoring qilish ushbu zararkunandalar sonini bashorat qilish va shu orqali himoya choralarini tartibga solish imkonini beradi. Afsuski, bu qiziqarli va o'ta muhim tadqiqotlar munosib davom etmadi va hozirda ular bilan deyarli hech kim shug'ullanmaydi.

76