O’quv yilida umumiy o’rta ta’lim maktablarining

 
2.
 
«Mayatniksimon migratsiya» va «Geografik prognoz» atamalarining 
mazmun- mohiyatini tushuntiring. 
Javob:
Mayatniksimon migratsiya
(tebranma migratsiya) – aholining o‘qish, ishlash 
maqsadida bir joydan ikkinchi joyga har kungi yoki har haftalik harakati. 
Geografik 
prognoz
– tabiiy muhit va hududiy ishlab chiqarish majmualarining 
o‘zgarishidagi asosiy yo‘nalishlarni ilmiy jihatdan oldindan asoslab berishga aytiladi.
3.
 
Dunyoning siyosiy xaritasidan Mustaqil davlatlar hamdo‘stligiga a’zo 
bo‘lgan davlatlarni ko‘rsating. Ulardan qaysilari to‘laligicha Yevropada 
joylashgan? Ushbu davlatlar poytaxtlaridan birining geografik koordinatalarini 
aniqlang. 
Javob: 
MDH ga a’zo davlatlar: Armaniston, Belarussiya, Moldova, Rossiya, 
Ozarbayjon, Tojikiston, O’zbekiston, Qirg’iziston, Qozog’iston. Ular ichida yevropa 
qit’asida to’liq joylashganlari Belarussiya hamda Moldova davlatlaridir. Moldova 
davlatining poytaxti Kishinyov shahrining geografik koordinatalari: 46°50' shimoliy 
kenglik, 29°45' sharqiy uzoqlik.
 
16-BILET 
1.
 
Yevropaning subregionlarga bo‘linishi. Janubiy Yevropa mamlakatlariga 
qiyosiy-geografik tavsif. 
Javob:
Yevropa – Yevrosiyo materigining g‘arbiy qismini egallagan qit’a. Yevropa 
hududining maydoni 10 mln km
2
ga teng. Shundan 4,1 mln km2 Rossiyaning 
Yevropada joylashgan qismiga to‘g‘ri keladi. Yevropa siyosiy xaritasida 44 mustaqil 

---

21 
davlat (Rossiya bilan birga) joylashgan. Bundan tashqari, Turkiya va Qozog‘iston 
davlatlari ham qisman Yevropada joylashgan, ammo xalqaro statistikasida ular Osiyo 
qit’asi tarkibiga kiritilgan. Yevropa davlatlari odatda 4 ta yirik subregionlarga 
bo‘linadi: Shimoliy, G‘arbiy, Janubiy va Sharqiy Yevropa Shimoliy Yevropa 
davlatlari. Janubiy Yevropa mamlakatlari. Janubiy Yevropa siyosiy xaritasida 
Ispaniya, Portugaliya, Italiya, Gretsiya hamda Andorra, San-Marino, Malta va 
Vatikan “mitti” davlatlari joylashgan. Bu davlatlar iqtisodiy-geografik o‘rni va 
xo‘jalik rivojlanishi jihatidan uzoq tarixi davomida O‘rta dengiz bilan chambarchas 
bog‘liqligi sababli Yevropaning O‘rta dengizbo‘yi mamlakatlari deb ham ataladi. Bu 
mintaqa Yevropa sivilizatsiyasi va madaniyatining chin beshigi hisoblanadi, chunki 
bu qit’adagi eng qadimgi davlatlar – Gretsiya bilan Rim aynan O‘rta dengiz 
qirg‘oqlarida rivoj topgan. Xalqaro mehnat taqsimotida Janubiy Yevropa 
mamlakatlari, eng avvalo, subtropik dehqonchilik (uzum, sitrus mevalari, yong‘oq, 
zaytun va hokazo) bilan turizmga ixtisoslashgan. Bu subregion dengiz turizmining 
dunyodagi eng yirik rayoni hisoblanadi. Sanoat tarmoqlari ichida eng rivojlanganlari 
– yengil (to‘qimachilik, tikuvchilik, charm-poyabzal) va oziq-ovqat (yog‘- moy, 
konserva, vino) sanoatlari. Italiya va Ispaniya mashinasozlik sanoati, ayniqsa, 
avtomobilsozlikning rivojlanishi bilan ham ajralib turadilar.