O’quv-uslubiy majmuaning tarkibi

2-MODUL

HAYoT FAOLIYaTIDA YuZ BERADIGAN XAVFLI HOLATLARDA BEMORLAR VA ShIKASTLANGANLARGA BIRLAMChI ShOShILINCh

YoRDAM KO’RSATISh
MAVZU: JONLANTIRISh
Reja:

1. 
   Jonlantirish va jonlantirish alifbosi haqida tushuncha.
   
2. 
   Yurak-o’pka reanimatsiyasini o’tkazish tartibi.
   
3. 
   Bolalarda jonlantirish texnikasining o’ziga xos xususiyatlari. 4.Yuqori nafas yo’llari o’tkazuvchanligini tiklash (Geymlix usuli).
   

Tayanch so’zlar: jonlantirish-reanimatsiya, terminal holat, agoniya oldi, agoniya, klinik o’lim, biologik o’lim, “mushuk ko’zi” simptomi, to’sh suyagigining qilichsimon o’sig’i, sun’iy nafas berish, yurakni

yopiq massaj qilish, bemorda jeton mavjudligi, Geymlix usuli.

Reanimatsiya yoki jonlantirish – organizm hayot faoliyatini asliga keltirish hamda uni terminal holatdan chiqarib olishga qaratilgan chora-tadbirlar majmuasidir. Odam organizmidagi barcha organlar markaziy nerv sistemasi orqali boshqariladi va nazorat qilinadi. Markaziy nerv sistemasiga bosh miya va orqa miya kiradi. Odam organizmida barcha organlar ma’lum vazifalarni bajaradi. Ularning ichida hayot uchun eng zarur hisoblanganlari - bosh miya, yurak va o’pkalardir.

Hayot bilan o’lim o’rtasidagi chegarani terminal holat deyiladi. Terminal holat 3 bosqichdan iborat:

1. 
   Agoniya oldi holati (predagoniya).
   
2. 
   Agoniya
   
3. 
   Klinik o’lim
   

Predagoniyada organizmdagi hamma moddalar almashinuvi buziladi, ichki a’zolar sekin-asta o’la boshlaydi. Puls va nafas saqlangan, lekin sust holda bo’ladi. Bu bosqich noaniq vaqt davom etadi.

Agoniya ichki a’zolarning zahiralari yig’ilib, bemor hushiga kelishi mumkin.

Puls va nafas hali bor. Bu bosqich qisqa vaqt davom etadi.

Klinik o’lim nafas va puls yo’qoladi, qon aylanishi to’xtaydi. Klinik o’lim nafas va puls to’xtagandan boshlanib, 3-5 minut davom etadi. Klinik o’limdan bemorni hayotga qaytarish mumkin. Chunki bunda hali miya qobig’ining faoliyati saqlanib turadi. Agar tez yordam ko’rsatilmasa, klinik o’lim biologik o’limga o’tadi. Biologik o’lim qaytmas jarayondir.