O’quv-uslubiy majmua 5140300-Kimyo va ekologiya bakalavr ta’lim yo’nalishi talabalari uchun Tuzuvchi – kimyo fanlari nomzodi

Tortiladigan predmet
Massa, gramm
Soat oynasi bilan
Soat oynasi
Olingan oksalat kislota

Olingan tortim 250 ml o’lchov kolbasida qaynatilgan distillangan suvda eritiladi.
NaOH ning aniq normalligini oksalat kislota bo’yicha aniqlash.
Oksalat kislota kuchsiz kislotadir. Kuchsiz kislotani kuchli asos bilan titrlashda ekvivalent nuqtasi pH ning ishqoriy tomonida bo’ladi. Shuning uchun indicator ishtirokida fenolftaleindan foydalaniladilar. NaOH ning normalligini aniqlash uchun pipitka yordamida oksalat kislotaning titrlangan eritmasidan 10 ml olib konussimon kolbaga solinadi unga 1-2 tomchi fenolftalein qo’shiladi va NaOH ning ishchi eritmasi bilan titrlanadi. Titrlash 3 marta och-qizil rang hosil bo’lguncha davom ettiriladi. Olingan natijalar jadvalga yoziladi.

VNaOH	VH2C2O4
1. ………………………….	………………………………..
2. …………………………..	……………………………….
3. …………………………...	………………………………….
O’rta cha qiymat ……………….	…………………………………….

Olingan o’rtacha qiymatlar yordamida NaOH ning normalligi aniqlanadi.
Erimada kuchli eritmaning miqdorini aniqlash (control topshiriq). Analiz uchun olingan kislota eritmasi 100 ml kolbaga quyib belgisigacha distillangan suv qu’yiladi va yaxshilab aralashtiriladi. Hosil bo’lgan eritmadan pipetka yordamida 10 ml olib konussimon kolbaga quyiladi. Unga 1-2 tomchi metal sarig’i tomiziladi va NaOH eritmasi yordamida sariq rang hosil bo’lgunicha titrlanadi. Titrlash uch marta bajariladi va olingan natijalar jadvalga yozib boriladi.Olingan o’rtacha qiymat yordamida kislotaning qiymati quyidagi formula bo’yicha hisoblanadi:
N₁∙V₁∙E_k∙V_kolba
M_k=1000∙V_pipetka

Bu yerda, m_k-kislotaning massasi; N₁-ishqorning normalligi; V₁-ishqorning hajmi;E_k-kislotaning ekvivalenti.

Analizning absolyut xatosi quyidagicha topiladi:
_abs=m_k(H)-m_k(a)
Bu yerda,m_k(H)-kislotaning nazariy miqdori; m_k(a)-kislotaning amaliy miqdori.
Analizning nisbiy xatosi quyidagicha topiladi: