O‘quv qo‘llanma (Barcha bakalavriat ta’lim yo‘nalishlari uchun) Toshkent-2019

Tayanch tushunchalar:
Ekoestetika, tabiat, ilmiy-texnik taraqqiyot, texnogen sivilizatsiya, inson go‘zalligi, sanat, turmush estetikasi, ishlab chiqarish estetikasi, estetik idrok etish, qadriyat, ekologiya,estetik tarbiya, estetik munosabat, shaharsozlik estetikasi, fan, dizayn, amaliy sanat.


Glossariy
Maishiy turmush — insonning o‘z jismoniy quvvati va mehnatga qobiliyatini tiklashi uchun zarur bo‘lgan dam olish, hordiq chiqarish va hayotdan zavq olishi bilan bog‘liq hayot tarzini anglatuvchi tushuncha.


Tabiat estetikasi – Tabiatdagi go‘zallik, ulug‘vorlik, fojeaviylik xususiyatlarini insonning estetik hissiyotlariga, didiga, estetik faoliyatga tasiri, hamda sanatdagi inikosi, sanatkor ijodiy hayotida tutgan o‘rnini o‘rganadigan nosanat estetik obektlaridan biri. Tabiat estetikasini “ekologik estetika” doirasiga tiqib qo‘yish mumkin emas, uni texnika yoki mehnat estetikasidan keyin turadi, degan gaplar asossiz. U bugungi kunda sanatdan keyingi eng qamrovli tadqiqot obektiga ega bo‘lgan, muhimlardan muhimroq estetik nazariya turidir.


Texnika estetikasi- XX-asrning ikkinchi yarmidan boshlab alohida fan sifatida ajralib chiqdi. Texnika taraqqiyoti va insoniy ehtiyoj texnika estetikasini fan sifatida taraqqiy etishiga olib keldi. Texnika estetikasi o‘z oldiga narsa va buyumlar muhitini uyg‘unlashtirish, ishlab chiqarish samarasini oshirish uchun mehnat jarayonini estetik tashkil etishni maqsad qilib qo‘yadi.


Turmush darajasi — mamlakat aholisi, ijtimoiy guruhlar, oilalar, inson moddiy, manaviy va ijtimoiy ehtiyojlarini qondirish darajasi (meyori)ni tavsiflovchi tushuncha. Turmush darajasi kishilar ehtiyojining tarkibi va rivojlanishi bilan bog‘liq va shu bilan birga, ularni qanoatlantirish uchun foydalaniladigan turmush nematlari va xizmatlar miqdori hamda sifati bilan ham aloqador bo‘lib, u jamiyatning iqtisodiy, ijtimoiy va siyosiy tuzilishi bilan belgilanadi.
Turmush estetikasi– insonning o‘z faoliyatini tiklashi uchun zarur bo‘lgan dam olish, xordiq chiqarish va hayotdan zavq olishi bilan bog‘liq hayotiy zarur soha. Turmush estetikasi jamiyat moddiy va manaviy madaniyati taraqqiyotida qo‘lga kiritilgan yutuqlarning kishilar kundalik hayotida namoyon bo‘lishidir. Turmush estetikasi turmush madaniyatini yuksaltirishga bog‘liqdir.