O’quv mashg’ulotining ta’lim texnologiyasi modeli

39-Yo`l transport xodisalari oqibatida jarohatlanishning umumiy tasnifi. YTH jabrlanuvchilarga tibbiy yordam ko`rsatishning huquqiy asoslari
Reja
1. O`zbekiston Respublikasining “yo`l harakati xavfsizligi” to`g`risida qonuni
2. Transport vositalarining xavfsizlik vositalari bilan jihozlanishi
3. Yo’l – transport hodisasi oqibatida halok bo’lganlar uchun haydovchi, tibbiyot xodimi, qutqaruv va boshqa xizmat xodimlarining javobgarligi

1. 
   “Yo‘l harakati xavfsizligi to‘g‘risida”gi o‘zbekiston respublikasi qonuniga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish haqida
   

Qonunchilik palatasi tomonidan 2012-yil 7-noyabrda qabul qilingan
Senat tomonidan 2013-yil 28-martda maqullangan
1-modda. O‘zbekiston Respublikasining 1999-yil 19-avgustda qabul qilingan “Yo‘l harakati xavfsizligi to‘g‘risida”gi 818–I-sonli Qonuniga (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Axborotnomasi, 1999-yil, № 9, 215-modda; O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining Axborotnomasi, 2006-yil, № 4, 157-modda; 2007-yil, № 4, 155-modda) o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritilib, uning yangi tahriri tasdiqlansin (ilova qilinadi).
2-modda. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi:
hukumat qarorlarini ushbu Qonunga muvofiqlashtirsin;
davlat boshqaruvi organlari ushbu Qonunga zid bo‘lgan o‘z normativ-huquqiy hujjatlarini qayta ko‘rib chiqishlari va bekor qilishlarini ta’minlasin.
O’zbekiston Respublikasining "Yo’l harakati xavfsizligi to’g’risida"gi Qonuniga asosan transport vositasining yo’ldagi qatnovi jarayonida sodir bo’lib, insonlarning halokatga uchrashi yoki ularning sog’lig’iga zarar yetishiga, transport vositalari, inshootlar, yuklar shikastlanishiga yoki boshqa tarzda moddiy zarar yetkazilishiga sabab bo’lgan hodisa yo’l – transport hodisasi deb aytiladi.
Yo’l – transport hodisasi sodir bo’lganda bosh miya jarohati, umurtqa pog’onasi jarohati, ko’krak qafasining jarohatlanishi, suyak sinishi, yumshoq to’qimalarning jarohatlanishi, qorin bo’shlig’ining jarohatlanishi, nafas olish organlarining jarohatlanishi, oshqozon – ichak jarohatlari, qon ketishi kabi jarohatlanishlar yuzaga kelishi mumkin.
Statistik ma’lumotlar shuni ko’rsatadiki, yer yuzida har 6 soniyada yo’l - transport hodisasidan bir odam halok bo’lmoqda. Bu esa o’z navbatida, bir kunda 14400, bir yilda esa 5 milliondan ortiq kishini tashkil qiladi. Agar ularning ko’pchiligiga o’z vaqtida malakali tibbiy yordam ko’rsatilganda, halok bo’lganlar sonini keskin kamaytirish mumkin edi.
YTH oqibatida jarohatlanganlarning halok bo’lish sabablarini quyidagicha izohlash mumkin:
- jarohatlanganlarning 70 foizi yo’l harakati qatnashchilarining noto’g’ri tibbiy yordam ko’rsatganligi va ularning befarqligi oqibatida;
- jarohatlanganlarning 10 foizi "Tez yordam"ning o’z vaqtida yetib kelmay, ushlanib qolishi natijasida;
- jarohatlanganlarning 20 foizi boshqa sabablar oqibatida halok bo’lmoqda.

1.