O’quv darslik

__________________________ 
1 
Aminoglikozidlarni ba'zida 3 ta guruh ga ajratishadi: 
I avlod - sintomitsin, neomitsin, monomitsin, kanamitsin 
II avlod - gentamitsin 
III avlod – tobramitsin, amikatsin, sizomitsin, netilmitsin 
 
Aminoglikozidlar guruhiga mansub ba'zi antibiotiklarning kimyoviy 
tuzilishi
 

---

- 859 -
SIKLIK POLIPEPTIDLAR (POLIMIKSINLAR VA BOSHQALAR). 
 
Kimyoviy tuzilishi jixatdan polimiksinlar siklik polipeptidlar guruhini 
tashkil etadi. MDX
1
davlatlarida Bas. polymyxa Ross hosil qiluvchi polimiksin 
M (sulfat ko‘rinishida) qo‘llaniladi. 
Polimiksin M sulfatni antimikrob ta'siri asosan gramm manfiy
bakteriyalarga: ko‘k yiring tayoqchasi, ichak bakteriyalar oilasi (ichak 
tayoqchasi, shigellalar, solmanellalar) xamda kapsulali bakteriyalar, 
pasterellalar va brutsellyozlar, inflyuens tayoqchasiga qaratilgan. Patogen 
koklar, protey, patogen anaeroblar, kislotaga chidamli mikobakteriyalar, 
difteriya tayoqchasi va boshqa qo‘zg‘otuvchilar polimiksin M ga
chidamlidirlar. 
Mikroblarga qarshi ta'sir mexanizmi polimiksin M ni sitoplazmatik
membranani jaroxatlash bilan bog‘liq. Uning o‘tkazuvchanligini buzib 
polimiksin M sitoplazmani ko‘gina tarkibiy qismlarini atrof muhitga chiqib 
ketishiga sabab bo‘ladi. Bakteriotsid ta'sir bakteriyalarning tinch holatida ham, 
ko‘payish va o‘sish holatlarda ham namoyon bo‘ladi. Polimiksin M faqat 
hujayra tashqarisida joylashgan mikroblargagina ta'sir etadi. Chidamlilikni 
sekin rivojlanishi Polimiksin M ni shubhasiz afzalligi hisoblanadi.
Polimiksin M ni ichish (ichakda preparat katta konsentratsiyada 
to‘planadi, me'da ichak traktida yomon so‘riladi) va mahalliy qo‘llash tavsiya 
etiladi. U parenteral qo‘llanilmaydi. Chunki bu yo‘l bilan qo‘llanilsa kuchli 
darajada neyro- va nefrotoksik ta'sir yuzaga chiqadi. Preparatni ko‘k yiring 
tayoqchasi, ichak tayoqchasi shgellalar qo‘zg‘atgan enterokolitlar hamda, 
operatsiyadan oldin ichakni sanatsiya qilish uchun qo‘llaniladi.