O’quv darslik

AMITRIPTILIN
-
Kimyoviy tuzilishi bo‘yicha imizinga o‘xshash. 
Farmakologik xossalari ham o‘xshash, lekin amitriptilinning ruhiyatni 
ko‘taruvchi (qo‘zg‘atuvchi) ta’siri yo‘q. Bundan tashqari amitriptilin M-
xolinoblokatorlik va gistaminga qarshi ta’siri bo‘yicha imizindan ustun keladi. 
Amitriptilining kuchli antidepressiv xossasi, kuchli sedativ ta’sir bilan 
mujassamlangandir. Amitriptilin eng faol antidepressantdir. Ta’siri 10-14 

---

- 355 -
kundan keyin yuzaga chiqadi. 
Noxush ta’siri
va 
qo‘llash mumkin bo‘lmagan 
holatlar
imizinga o‘xshash. 
AZAFEN
– mo‘‘tadil antidepressiv va yorqin sedativ ta’sirga ega.
Boshqa tritsiklik antidepressantlardan atropinsimon ta’sirining yo‘qligi bilan 
farq qiladi. Bemorlar yaxshi qabul qiladilar. 
Noxush ta’siri
juda oz. Azafen 
asosan engil va o‘rtacha og‘irlikdagi depressiyalarda qo‘llaniladi (ko‘proq 
qariyalarda). 
PIRAZIDOL
-indol 
hosilasi. Antidepressiv ta’sirining zaminida 
noradrenalinni neyronal qayta shimilishining kamaytirishi va MAO faolligini 
susayishi yotadi. MAO faolligini susayishi qaytar bo‘lib, 6-24 soatdan keyin 
butunlay tiklanadi. Pirazidol periferik va markaziy xolinoblokatorlik ta’siriga 
ega emas, yuqoridagi antidepressantlardan ko‘ra kam zaharli, yurak tomir va 
qon bosimini o‘zgartirmaydi. 
Noxush ta’siri
kam bo‘ladi. 
Pirazidolning psixotrop xossasi ta’sirining muvozanatlashganligi bilan 
belgilanadi, ya’ni sustlik bilan kechadigan depressiyalarda (bo‘shashganlik, 
ruhiy tushkunlik, kam harakatlik) u qo‘zg‘atuvchi ta’sir ko‘rsatadi, ammo 
xavotir, qo‘rqinch, taxlika bilan kechadigan depressiyalarda tinchlantiruvchi, 
sedativ ta’sir ko‘rsatadi. Ta’sir kuchi imizindin va amitriptilindan pastroq.