O’quv darslik

Noxush ta’sirlari
: bosh aylanish, kabziyat, akkomodatsiyaning buzilishi, 
taxikardiya, ayrim hollarda uyqusirash kuzatiladi. Transport haydovchilari, 
operatorlarda qo‘llanilganda ehtiyot bo‘lish kerak. 
MIDAZOLAM
- Tez va qisqa ta’sirli anksiolitik. Tez rivojlanuvchi va 
kuchli sedativ, miorelaksantlik va tirishishga qarshi ta’sirga ega. MITdan yaxshi 
suriladi, tez parchalanadi, kam zaxar. Parenteral qo‘llanganda anterograd 
amneziya rivojlanadi. Reanimatsiya anjomlari bo‘lmagan sharoitda parenteral 
ko‘llash mumkin emas. 
Ko‘rsatmalar:
premedikatsiya, kirish va kombinatsiyalangan narkoz 
uchun. Xomilador, emizuvchi ayollarda, keksalarda, surunkali o‘pka, buyrak va 
jigar etishmovchiligida qo‘llash mumkin emas.
Noxush ta’siri:
qon bosimini tushishi, taxikardiya, apnoe, nafas buzilishi. 
Davomli ko‘llansa abstenensiya simptomi rivojlanadi. 
BUSPIRON 
- Bosh miyadagi 5-NT
1A 
serotonin retseptorlariga yuqori 
affinitetga ega. CHok yadro neyronlarida serotonin sintezini va ajralishini keskin 
susaytiradi, dofamin retseptorlari bilan bog‘lanadi, GAMK retseptorlariga ta’sir 
etmaydi. Etarlicha, lekin sekin-asta (1-2 xafta) rivojlanuvchi anksiolitik ta’sirga 
ega. Sedativ, miorelaksantlik, tirishishga qarshi ta’siri yuk. MITdan yaxshi 
so‘riladi, jigarda ko‘p qismi parchalanadi. T
1/2
=4-8 s.
Noxush ta’siri
: dispepsiya, bosh og‘rig‘i, parasteziya, asab buzilishi.
 
AMIZIL
-difenilmetan hosilasi. Markaziy M-xolinolitiklar guruhiga 
kiradi. Ko‘p qirrali farmakologik ta’sirga ega: mo‘‘tadil spazmolitik, gistamin 
va serotoninga qarshi, maxalliy anestetik xossasi bor. Amizilning MNSga ta’siri
antixolinesteraz moddalarining va xolinomimetiklarning zaharli va tirishish 
chaqiruvchi xususiyatlarini kamaytirishda, tinchlantiruvchi, uxlatuvchi va 

---

- 349 -
analgetik vositalarning ta’sirini kuchaytirishda namoyon bo‘ladi. Yo‘talni 
qoldiradi. Adashgan nervni qamal qiladi. (qorachig‘ni kengaytiradi, taxikardiya, 
silliq mushaklar bo‘shashadi). 
Anksiolitik xossasi astenik va nevrotik reaksiyali bemorlarni davolashda 
qo‘l keladi. Parkinsonizmda samarador. MITdan yaxshi so‘riladi, bir necha soat 
ta’sir etadi, buyrak orqali ajraladi.