O’quv darslik

KANAKUNJUT MOYI (Oleum Ricini) –
ushbu preparat kanakunjut 
urug‘idan ajratilgan toza yog‘dan iborat. Ichilganda 12-barmoqli ichakda lipaza 

---

- 506 -
ta’sirida glitserin va ritsinol kislotasiga parchalanadi. Ritsinol kislotasi esa 
ichakdan suv va elektrolitlarni so‘rilishini susaytiradi. Najas hajmi ortadi. 
Bundan tashqari ritsinol kislotasi ichak shilliq qavatidagi retseptorlarni 
qo‘zg‘atib, peristaltikani kuchaytiradi. Parchalanmagan moy va hosil bo‘lgan 
glitserin ichakning ichki devoriga najasni ishqalanishini kamaytiradi va 
harakatini osonlashtiradi. Preparat ta’siri ichilgach 2-6 soatdan keyin boshlanib, 
taxminan 6 soat davom etadi.
Qo‘llanilishi:
qabziyat, ichakni rentgenologik tekshiruvidan oldin 
tozalash. YOg‘da eruvchi moddalar bilan zaharlanganda qo‘llash mumkin emas 
(
kerosin, benzin, benzol, erkak paporotnigi…
) 
Noxush ta’siri:
qayt qilish, qorinda og‘riq, bachadonni reflektor 
qisqarishi, gipokaliemiya. Davomli qo‘llanganda ozuqa vositalarini so‘rilishini 
va ovqat hazm bo‘lishini buzadi. 
TOZALANGAN VAZELIN MOYI 
– ichakda najasni o‘rab olib uni 
surkalishini va harakatini osonlashtiradi. MITdan so‘rilmaydi. SHu sababli unda 
erigan zaharlar ham so‘rilmaydi. Surunkali qabziyatlarda, yog‘da eruvchi 
moddalar bilan zaharlanganda qo‘llaniladi. 1-2 osh qoshiq ichiladi (emulsiya 
sifatida). 
ROVOCH ILDIZI
tabletkalari (Tab. radicis Rhei ) 
TOG’ JUMRUT PO‘STLOGINING
suyuq ekstrakti ( Extr. Frangulae 
fluidum ) 
SANO BARGI
(Infusum foliorum Sennae) 
SENADEKSIN
(sano bargini fiziologik faol moddalaridan iborat 
tabletka). 
TISASEN 
(dr. 10 mg. sennozidlar A va B bor, xuddi senodeksinga 
o‘xshash preparat). 

---

- 507 -
Ushbu o‘simliklardan tayyorlangan preparatlar tarkibida antroglikozidlar 
bor. Ichilgandan so‘ng qonga so‘riladi. Jigarda antroglikozidlarning qandsiz 
qismidan