O’quv adabiyoti

48-rasm. Qo’l kaftini kesmasi.

1-articulatio radiocarpea;

2.lig.collaterale carpi radiale;
3-articulatio mediocarpea;
4-articulatio carpometacarpea;
5-ligg. metocarpea interossea;
6-lig. intercarpea;
7-lig.collaterale carpi ulnare;
8-discus articularis.

bilan proksimal barmoq falangalar asoslari o’rtasida hosil bo’lib, ellipssimon bo’g’imlar turkumiga kiradi. Bo’g’im xaltasi erkin va keng bo’lib, yon tomondan yonlama boylamlar (ligg. collateralia) bilan mustahkamlansa, kaft tomondan kaft boylamlari (ligg. palmaria) tolalari hisobiga qalinlashadi. II-V barmoqlarning kaft-barmoq bo’g’imlari kaft suyaklari boshchasi o’rtasida ko’ndalang tortilgan kaftning chuqur ko’ndalang boylami (ligg. metacarpea transversa profunda) vositasida mustahkamlanadi. Kaft-barmoq falangalari bo’g’imlarida harakat ikki o’q atrofida sodir bo’ladi. Frontal o’q atrofida barmoqlarni bukish va yozish, sagital o’q atrofida barmoqlarni uzoqlashtirish va yaqinlashtirish.

Qo’l panjasi barmoq suyaklari (falangalari) o’rtasidagi bo’g’im (articulatio interphalangeae manus) bitta barmoq falangasining boshchasi bilan ikkinchi falanganing asosi o’rtasida hosil bo’ladi. Shakl jihatidan g’altaksimon bo’g’im. Bu bo’g’imlarning xaltasi keng bo’lib, yon tomondan yonlama boylamlar (ligg. collateralia) bilan mustahkamlanadi, kaft tomondan esa kaft boylamlari (lig. palmaria) hisobiga qalinlashadi. Harakat faqat frontal o’q atrofida barmoqlarni bukish va yozishdan iborat bo’ladi.

Rentgenoanatomiyasi. O’rta kaft usti bo’g’imining rentgen yorig’i S shaklida bo’lib, kengligi 1,5-2 mm. Kaft usti suyaklari o’rtasida aniq chegarali hoshiya shaklidagi yorug’lik aniqlanadi. Kaft ustining distal qatori suyaklari bilan II-V kaft suyaklari asosi o’rtasidagi kaft usti-kaft bo’g’imi kengligi 1,5 mm, noto’g’ri shakldagi rentgen yorig’ini hosil qiladi. Trapetsiya shaklidagi suyak bilan birinchi kaft suyagi o’rtasidagi egarsimon bo’g’im o’ziga xos. Yon ko’rinishda uning bo’g’im yorig’i aniq chegarali bukilgan hoshiya shaklida. Unda ikkita doimiy sesamasimon suyak uchraydi. Barmoq falangalari o’rtasidagi bo’g’im yorig’i balandligi bir xil bo’lib, kaft usti-kaft bo’g’imi yorig’idan kam.
Yangi tug’ilgan bolada kaft bo’g’imlarini hosil qiluvchi suyaklar tog’ay holatida bo’ladi. Bo’g’im xaltasi mustahkam, kaft tomonda tarang bo’lgani uchun kaftni yozish biroz chegaralangan. Boylamlari yaxshi rivojlanmagan. Bo’g’imni hosil qiluvchi suyaklar suyaklanib bo’lganidan keyin bu bo’g’imni takomillashuvi tugaydi.