O’qituvchining axloqiy kompetensiyasi

O’qituvchining axloqiy kompetensiyasi

O’qituvchining axloqiy kompetensiyasi

Boykobilova Dildora

O'qituvchining axloqiy malakasi uning harakatlarining asosiy tartibini ifodalaydi, odatlarda, urf-odatlarda, hayot va kasbiy faoliyat tamoyillarida, aqliy holatlarda, xatti-harakatlarda, o'qituvchining harakatlarida va sifatlarida belgilanadi, professional va pedagogik me'yorlarga muvofiq ongli axloqiy xatti-harakatlarni tanlashni ta'minlaydi.

O'qituvchining axloqiy malakasi uning harakatlarining asosiy tartibini ifodalaydi, odatlarda, urf-odatlarda, hayot va kasbiy faoliyat tamoyillarida, aqliy holatlarda, xatti-harakatlarda, o'qituvchining harakatlarida va sifatlarida belgilanadi, professional va pedagogik me'yorlarga muvofiq ongli axloqiy xatti-harakatlarni tanlashni ta'minlaydi.

Axloqiy kompetensiyaga o'qituvchining ushbu qobiliyatlari bo'lishi mumkin:
* insonparvarlik qadriyatlarini anglash, normalarning o'zgaruvchan tabiati, pedagogik axloqiy tamoyillari;
01
* pedagogik kasbning axloqiy mazmunini tushunish; madaniy ehtiyojlar va manfaatlarni rivojlantirish zarurati;
02
* o'z harakatlarining axloqiy aksini amalga oshirish;
03
* turli pedagogik vaziyatlarda axloqiy to'qnashuvlarning mohiyatini aniqlash, ularning harakatlarining natijalarini prognoz qilish;
04
05
06
* nizolarni hal qilish, o'quvchilarning his-tuyg'ulari va ehtiyojlarini tushunish qobiliyati;
* ta'lim jarayonining turli ishtirokchilari bilan axloqiy jihatdan etarlicha muloqot qilish strategiyasi va taktikasini professional xatti-harakatlarida amalga oshirish.
Axloqiy kompetensiyaning asosiy asoslari pedagogik "axloq" falsafiy intizomining professional bo'limi hisoblanadi. “Pedagogik axloq” pedagogik axloqning xususiyatlari, mazmuni, tamoyillari va funktsiyalarini, o'qituvchining faoliyatining xarakterini va pedagogik muhitda uning axloqiy munosabatlarini o'rganadi, o'qituvchining muloqot qoidalari va xulq- atvorining to'plamidir.
1
Bo'lajak o'qituvchilar axloqiy kompetensiyasini shakllantirish yo'llaridan biri pedagogik sikl fanlarining mazmuni ("ixtisoslikka kirish", "pedagogik deontologiya", "Pedagogika", "pedagogika tarixi", "pedagogik mahorat asoslari"), o'zgaruvchan xarakterga ega bo'lgan axloqiy-pedagogik g'oyalar hukmronligidir. Ular turli tarixiy davrlarda yosh avlodni tarbiyalash va tarbiyalashni takomillashtirish bo'yicha o'qituvchi olimlarning pedagogik izlanishlari asosini tashkil etadi.
Zamonaviy nazariy axloqiy va pedagogik fikrning kelib chiqishi qadimgi dunyo faylasuflarining axloqiy tushunchalaridir. Ularda axloq inson mavjudligining hodisasini shakllantiradigan hal qiluvchi, mazmun sifatida qaraladi. Bolalarga o'rgatadigan va tarbiyalash uchun asosiy axloqiy talablar va qoidalar shakllantiriladi. Shunday qilib, qadimgi Xitoy mutafakkiri Konfutsiy “ Insonni tarbiyalashning maqsadi kelajakda uyg'un jamiyatda qiyinchiliklarni yengishga imkon beradigan axloqni mustahkamlashdir.” Aristotelning "Nikomaxov axloqi", "Evdemova etika", “Katta axloq" asarlarida axloqning ijtimoiy tabiati, uning shaxsiy axloqning shakllanishiga ta'siri oshkor etiladi.