O‘qitish materiallari to‘plami tarkibi

USB (Universal Serial Bus) bu universal ketma-ket portdir.
 
U 1995-yilda ishlab chiqarilgan bo‗lib, eskirgan RS-232 (COMport) va IEEE 1284 (LPT-port) 
parallel interfeyslarni almashtirishga, ya‘ni ketma-ket va parallel klaviatura va «sichqoncha» 
portlarini almashtirish uchun ishlab chiqilgan, barcha qurilmalar Plug and Play texnologiyasining 
osonligi bilan ko‗p sonli qurilmalarning o‗rnatilishiga ruxsat beradigan bitta razyomga ulanadi. 
Plug and Play – «yoq va ishla» texnologiyasi «qaynoq» almashtirishni, ya‘ni kompyuterni o‗chirish 
va qayta yuklash zaruratisiz qurilmalarni almashtirishni amalga oshirishga imkon beradi. Qurilma 
jismoniy ulanganidan keyin to‗g‗ri taniladi va avtomatik konfiguratsiyalanadi. USB kompyuterga 
nima ulanganligini, qurilmaga qanday drayverlar va resurslar zarur bo‗lishini mustaqil aniqlaydi, 
undan keyin bularning barchasini foydalanuvchining aralashuvisiz ajratadi.
 
Shina to‗g‗ri ishlashi uchun u bilan aniq ishlaydigan operatsion tizim zarur. Mazkur holda 
bunday operatsion tizim Windows 95 va undan yuqori tizimlar hisoblanadi. USB shinaga bir 
vaqtning o‗zida deyarli 127 tagacha istalgan monitorlar, printerlar kabi qurilmalar ulanishini 
ta‘minlaydi. Birinchi darajada ulangan har bir qurilma kommutator sifatida ishlashi mumkin, ya‘ni 
unga mos
 
razyomlar bo‗lganida yana bir necha qurilmalar ulanishi mumkin. Interfeys bo‗yicha 
almashtirish paketli, almashtirish tezligi 12 Mbayt/s ni tashkil etadi. 480 Mbayt/s o‗tkazish 
xususiyatini ta‘minlaydigan interfeysi (boshlang‗ich standart USB 1.1 deyiladi) yaratildi. Sekin 
ishlaydigan qurilmalar (klaviaturalar, sichqonchalar, modemlar) uchun ma‘lumotlar 1,5 Mbit/s 
tezlikda almashtiriladigan qo‗shimcha kichik kanal ham qo‗llab-quvvatlanadi, 
telekonferensiyalarni o‗tkazishda kerak bo‗ladigan, ham asinxron ma‘lumotlarni uzatish ish 
tartiblarida ishlaydi.
 
Aniq jismoniy qurilmaning dasturiy ta‘minoti (USB-mijoz) kompyuterning o‗zida bajariladi. 
USB-shina bajarilishda va o‗zgarilishda (Plug and Play) avtomatik konfiguratsiyalanishni 
qo‗llabquvvatlaydi. USB dasturiy ta‘minot drayverlari, to‗g‗ri murojaat etish kanallari, uzilishlar 
vektorlarni sozlash va kiritish/chiqarish qurilmalarini manzillashtirish orasidagi bahslarni tugatadi.