O’qitish materiallari to’plam tarkibi

4.Baholash mezoni(1-ilova) O’quvchini bilimini faollashtirish: 5. Aqliy hujum, Klaster metodi Yangi o’quv material bayoni: 6.Konspekt yozish. 7.Mavzu bo’yicha asosiy holatlar(2-ilova) Yangi o’quv materialini mustahkamlash: 8.Kichik guruhlarda ishlash,savollar(3-ilova) 9.Ishni bajarish yo’riqnomasi(4-ilova) 10.Qaytar aloqa.kuzatish, maslahatlar berish. 11.Vaqtni tugashi va guruhlar taqdimoti.Guruhlarda baholash.Javoblarni toldirish va xulosa qilish. 12.Mavzuni yakunlash.
Savollarga javob beradi. Yangi iboralarni eslab qoladi va yozib oladi. Guruhda ishlaydi va vazifani bajaradi. O’quv topshiriq mazmuni va yo’riqnoma bilan tanishadi. Topshiriqni bajarish yo’llarini aniqlab oladi va guruh a’zolari o’rtasida vazifalari bo’lib oladi. Topshiriq natijalarini hamkorlikda tahlil qiladi va taqdimot ko’rinishida rasmiylashtiradi.
III-Bosqich Yakuniy (10 daqiqa)	Mashg’ulot yakuni: 3.1.Guruhlarni yakuniy baholarini aytish. Uyga vazifa: Umumiy qoidalarni yozib kelish.	Tinglaydi. Vazifani yozib oladi.

3-MAVZU: ELEKTROMAGNETIZM.


REJA:

1. 
   Elektrmagnetizm
   
2. 
   Magnit maydoning asosiy kuch maydoni.
   
3. 
   Magnit maydonining magnit maydon yurituvchi kuchi.
   
4. 
   Magnit oqimining magnit yurituvchi kuchga ta’siri.
   

TAYANCH SO’ZLAR: elektromagnetizm, magnit maydon, magnit yurituvchi kuch, magnit oqimi.
Agar elektr zanjiming bir elementidagi tokning o‘zgarishi zanjirning boshqa elementida EYK paydo bo'lishiga sabab bo‘lsa, u holda bu elementlar о‘zaro induktiv bog'langan, paydo bo‘ladigan EYK esa о‘zaro induksiya EYKi deyiladi.
Ikki elementning induktiv bog‘lanish darajasi bog‘lanish koeffitsiyenti yordamida tavsiflanadi:

bu ifodada M— zanjir elementlarining o'zaro induktivligi, L₍ va L₂ — zanjir elementlarining xususiy induktivliklari.

Induktiv bog‘lanish koeffitsiyenti har doim birdan kichik bo‘lishiniко‘rib chiqamiz.
N isbatan katta o‘lchamli ikkita induktiv g‘altak berilgan bo'lsin (2.27- rasm).G‘altaklaming har bir o‘rami bir xil magnit oqimi bilan ilashgan.

bo lsin. 2.27-rasm, a da birinchi g‘altakdan i_t tok o‘tgan holat uchun magnit maydonning tasviri ko‘rsatilgan.Birinchi g‘altak o‘ramlari o‘zinduksiya magnit oqimi Ф_и,ikkinchi g‘altak o‘ramlari esa o'zaro induksiya magnit oqimi Ф_|2bilan
ilashgan. Birinchi va ikkinchi g‘altaklaming o'zinduksiya va o‘zaro induksiya ilashish magnit oqimlari quyidagicha aniqlanadi:
bunda Wj va w.
g‘altaklardagi o‘ramlar soni.
O‘zaro induksiya oqimlari (Ф₂₁vaФ_|2) va ilashish oqimlari (^ va y/_|2) indeksidagi birinchi raqam oqimning qaysi kontur bilan ilashayotganligini, ikkinchisi esa shu oqimni hosil qilgan tok qaysi konturga tcgishliligini bildiradi.
Ta’rif bo'yicha birinchi g‘altakning induktivligi va g‘altaklarning o‘zaro induktivligi quyidagilarga teng:

Amalda ikki g‘altakning o‘ramlari bir xil bo‘Imagan (bir-biridan farq qila- digan) magnit oqimlar bilan ilashadi, shuning uchun har doim k< 1 bo'ladi.

O’zaro induktiv bog'lanish koeffitsiyenti qiymatini g‘altaklami bir- biriga nisbatan siljitis h bilan o‘zgartirish mumkin. G‘altaklari bir-biriga nisbatan siljishi mumkin bo‘lgan asbob variometr deb ataladi.

SAVOLLAR:

1. 
   Variometr deb nimaga aytiladi?
   
2. 
   Elektromagnetizmning asoschisi kim va u xaqida ma’lumot bering?
   
3. 
   Magnit maydonning yurituvchi kuchining axamiyati?
   

FOYDALANILGANADABIYOTLAR: