O’qish 4- sinf 1-dars Mavzu: Istiqlolim- istiqbolim. Mangulikka tatigulik kun

83- dars
Mavzu: Hozir buvijon!

Metod: Didaktik o'yin, ifodali o'qish, tushuntirish, muammoli izlanish, munozara.

Shakl: Jamoa, guruh bilan ishlash.
Nazorat: O’quvchilarning darsda faolligi kuzatilib, hisobga olib boriladi.
Baholash: O'quvchilar bilimi reyting mezonlari asosida baholanib, dars oxirida e'lon qilinadi.
Darsning maqsad va vazifalari
Maqsadlar:
Ta'limiy: O’quvchilarning matnni o'qish malakasini rivojlantirish, nutq boyligini oshirish. Kuz haqidagi bilimlarini kengaytirish.
Tarbiyaviy: O’quvchilarni kuzning asosiy belgilarini ajrata bilishga o'rgatish, kuz faslidagi tabiat go'zalligidan zavqlanishga va ushbu go'zallikni qadrlashga o'rgatish.
Rivojlantiruvchi: O’quvchilarning mantiqiy fikrlash va hamkorlikda ishlash ko'nikmalarini rivojlantirish.
1. Tashkiliy qism. Darsni tashkillashtirish.
1. O'tilgan mavzu yuzasidan o'quvchilar bilimini aniqlash.
Matnni 3-4 o’quvchiga so’zlataman. Og’zaki savol- javob o’tkazaman. O’quvchilar tuzgan savollarni o’qittiraman. Birgalikda savollarga javob toptiraman.
III.Yangi mavzu bayoni.


HOZIR, BUVIJON!
Yayra Sa’dullayeva
Dilbar maktabdan keldi-yu, apil-tapil choy ichdi. Stol ustini naridan beri yig‘ishtirgan bo‘lib, ko‘chaga yugurdi.
- Qayoqqa, qizim? - so'radi Malika xola nabirasining indamay chiqib ketish odatini bilgani uchun.
- Hozir, buvijon, - dedi ko‘cha eshikka yaqinla-sha turib Dilbar. Buvijonisi orqasidan: «Tezroq kel!» -deb qoldi va chala artilgan stol ustini boshqatdan art-di. Keyin erinibgina yog'ayotgan qordan oqarib qolgan yo'lakni supurib qo'ydi. Krandan suv burab, paqirlarini to'ldirdi, oshxonaga eltdi. «Bolam tushmagur-ey, kap-kat-ta bo'lib qoldi-yu, nima qilarkin, bilib-bilib ish qila qol-sa! Hatto, ovqat yegan idishini ham yuvmaydi. «Hozir», deydi-yu, lip etib g'oyib bo‘ladi», - dedi o‘z-o‘ziga.
Malika xola katta naqshinkordarvozadan ko'chagaqaradi. Chuvullashib o'ynayotgan bir to'da bolalar orasida Dilbar ham bor edi. Malika xola bir-ikki qadam bosib, nabirasini chaqirdi: - Dilbarxon, hoy Dilbarxon!
Dilbar bir qaradi-yu: «Hozir, buvijon», - deb yanao'yinga tutindi.
- Kela qol, yordamlashib yubor, qizim! - dedi Malika xola yalingansimon.
Bu so'zlar Dilbarning qulog'iga kirdimi-yo'qmi, har qalay, u buvisining gapini javobsiz qoldirmadi:
- Hozir, buvijon!
Malika xola hovlisiga kirib ketdi. Un eladi. Xamir qordi. Xamirni kelini kelganda qilsa ham bo‘lardi-yu,uni ayadi. Axir Dilbarning oyisi ishdan charchab kela-di-da! Oradan ancha-muncha vaqt o'tdi. «Hozir» degan qizchadan hamon darak yo'q.
Malika xola yana ko'cha eshigidari mo'raladi. Tavba, Dilbar qayoqqa ketdiykin? Bolalar ham siyraklashib qolibdi. Malika xola bolalardan so'radi. «Lolalarnikiga ketdi», - deyishdi. «Chaqirib bera qol, bolam», -dedi Malika xola ulardan biriga. Bola yugurib bordi-yu, yugurib keldi:
- «Hozir», dedilar.
Malika xola chiqib qolar, deb kutib turdi. Chiqmadi. Oradan ancha mahal o‘tgach, qo'lidagi qo'g'irchoqning ro'molini to'g'rilab, bitta-bitta qadam bosib, Dilbar bilan o‘rtog‘i kela boshladi. Oshxona oldidan o‘tib ketayot-gan edi, buvisi: «Kela qol, qizim, kartoshka archib yubor», - dedi xafa bo'layotganini yashirishga urinib.
- Hozir, buvijon! - shunday dedi-yu, Dilbar o‘rtog‘ini boshlab uyga kirib ketdi. O'rtog'inikidan olib chiqqan qo‘g‘irchoqni karavotiga yotqizdi, ustiga oq choyshab yopdi. Qulog‘iga yana buvisining ovozi chalindi. Mayin-gina qilib: «Hozir, buvijon!» - dedi.

IV.Mustahkamlash.

1. Dilbarning xatti-harakatlarini qanday baholaysiz?
2. Kattalar chaqirishganda siz nima qilasiz?