Оптик сигналларнинг қандай хусусиятларини биласиз?

Бир модали оптик толалар синдириш кўрсаткичи кўриниши бўйича қандай турларга бўлинади?

Bir modali optik tolalardan magistral aloqa tarmoqlarida foydalaniladi. Chunki bir modali optik tolalarda modalararo dispersiya yuzaga kelmaydi, shuning uchun signallar ko‘p modali rejimga qaraganda kam buzilish bilan uzatiladi. Ya’ni, bir modali optik tolalardan foydalanish o ‘tkazish qobiliyatini oshiradi, lekin uzatuvchi qismda birm uncha qim m at bo‘lgan lazer diodlardan foydalanish talab etiladi. Sindirish ko'rsatkichlariga qarab bir moddali optik tolalar pog‘onali (to‘g‘riburchakli) va maxsus turdagi uch tishli, W ko‘ri- nijshdagi tolalarga bo‘linadi.

16. 
    Дисперсия бўйича бир модали оптик толалар қандай турларга бўлинади ва уларнинг қўлланиш соҳаларини тушунтиринг?
    

Bir moddali optik tolalar dispersiya qiymatlari b o ‘yicha ushbu turlarga bo‘linadi:
1. Standart tola SF (Standart Fiber).
2. Siljigan dispersiyali tola DSF (Dispersion —Shifted Fiber).
3. Nolga teng bo‘lmagan siljigan dispersiyali tola NZDSF (Non— Zero Dispersion — Shifted Fiber). Standart SF tolalari pog‘onali sindirish ko‘rsatkichiga ega. Statistik m a’lumotlarga ko‘ra eng ko‘p yotqizilgan kabellar bir moddali standart SF (Standart Fiber) tolalardan iborat. Hozirda SF tolalarining so‘nish qiymatlari 0,18—0,19 dB/km gacha kamaytirilgan. Lekin, bu tolalarda 1550 nm to'lqin uzunligida dispersiya qiymati katta 17—20 ns/nm ■km ni tashkil etadi. 1300 nm to ‘lqin uzunligida esa dispersiya qiymati minimal, lekin so‘nish qiymatlari katta 0,35—0,5 dB/km ni tashkil etadi (2.7-rasm). Dispersiya qiymati kichik bo‘lganligi uchun 1300 nm to ‘lqin uzunligi dispersiyasi nolga teng 10 to ‘lqin uzunligi deb ataladi. So‘nish qiymatlari kichik, ya’ni 0,2—0,25 dB/km ni tashkil etadigan 1500 nm to ‘lqin uzunligida (2.7-rasm) dispersiya qiymatlarini ham kamaytirish maqsadida 10 to ‘lqin uzunligini 1550 nm ga siljitish orqali siljigan dispersiyali D SF tolalari ishlab chiqilgan. D S F tolalarida X0=1550 nm ga teng bo‘lib, bu to ‘lqin uzunligi nolinchi dispersiya nuqtasi deb olingan. D S F va N Z D S F tolalari maxsus turdagi W ko‘rinishdagi sindirish ko‘rsatkichlariga ega. Ammo 1550 nm to ‘lqin uzunligida D SF tolalarida to‘lqin uzunligi bo‘yicha zichlashtirish usulini amalga oshirib bo‘lmaydi. Chunki, agarda 1550 nm to’lqin uzunligida to ‘lqin uzunligi bo‘yicha zichlashtirish usulini qo‘llasak, bu to ‘lqin uzunligi atrofida parazit optik kanallar, ya’ni nochiziqli effektlar hosil b o ‘ladi. Buni bartaraf etish va to ‘lqin uzunligi b o ‘yicha zichlashtirish usulini qo‘llash uchun nolinchi 10 to ‘lqin uzunligini 1520 nm dan 1560 nm gacha surib, nolga teng bo’lmagan siljigan dispersiyali N ZD SF tolalari hosil qilingan.

16.