Operatsion kuchaytirgichlardan diskret yig’ish Tajriba maqsadi



Download 0,58 Mb.
bet4/4
Sana14.06.2022
Hajmi0,58 Mb.
#669576
1   2   3   4
Bog'liq
2 5260243015179440756

3.1. Tajriba qurilmasi
Operatsion kuchaytirgichning montaj chizmasi sxematik ravishda 1-rasmda keltirilgan. Mos tajriba qurilmasi 8-rasmda ko’rsatilgan. Ikkala tipdagi operatsion kuchaytirgich ham keltirlgan bo’lib, invertirlamovchi holatga o’tish uchun qilinishi kerak bo’lgan o’gartirishlar 3-rasmda ko’rsatilgan.
3.2. Kerakli asbob va uskunalar



Nomi

Soni

Seriyasi


Rastrli yig’ish paneli DIN

2 dona

576 75


Rezistor 10 kOm 0,5 W

4 dona

57707


Rezistor 100 kOm, 0.5 W

1 dona

57710


Rezistor 10 Om, 2 W

2 dona

57720


Rezistor 220 Om, 2 W

1 dona

57736


Rezistor 330 Om, 2 W

1 dona

57738


Rezistor 470 Om, 2 W

1 dona

57740


Rezistor 1 kOm, 2 W

8 dona

57744


Rezistor 4.7 kOm, 2 W

2 dona

577 52


10-o’zgaruvchan qarshilik 1 kOm

1 dona

577 93


Kondensator 0.1 mkF, 100 V

2 dona

578 31


Kondensator 100 mkF, qutbli, 35 V

1 dona

578 39


Si Diod 1N 4007

4 dona

578 51


Diod ZPD 6.2

1 dona

578 55


Tranzistor BC 550, NPN

3 dona

578 69


Tranzistor BC 550, NPN

1 dona

578 71


Tranzistor BC 560, PNP

1 dona

578 72


10 qisqa ulash simlari

5 dona

501 48


Funksional generator S 12

1 dona

522 621


DC ta’minlash manbai 0 to ±15 V

1 dona

521 45


Ikki kanalli ossilograf 303

1 dona

575 211


Ekranlangan kabel BNC/4 mm

2 dona

575 24


Ulash simlari 25 sm qora

5 dona

500 414


Ulash simlari 50 sm qora

2 dona

500 424


Ulash simlari 100 sm qora

1 dona

500 444


Juft kabel 50 cm, qizil/qora

1 dona

501 45


Juft kabel 100 cm, qizil/qora

1 dona

501 46

Qo’shimcha tavsiya qilingan asboblar:


Analog-Raqamli-TRMS Multimeter C.A 5011

1 dona

531 181


Juft kabel 50 sm, qizil/qora

1 dona

501 45




8-rasm. Invertirlangan ulash uchun OK ichki tuzilishi ko’rinishi (zanjir elektr chizmasi 7-rasmda keltirilgan).

9-rasm
3.3. Tajribani o’tkazish tartibi.
8-rasmda ko’rsatilgan zanjirga ta’minlash manbaidan +-15 V kuchlanish bering. Funksional generator ko’rsatkichlarini quyidagicha o’rnating: chastota taxminan f ~ 1 kHz, signal shakli –sinusoidal, amplitudasi ~1 V.

  1. Invertirlovchi operatsion kuchaytirgich

  • Funksional generator chiqishini 20 mV ga to’g’irlang.

  • R1=1kOm va R2=10 kOm qarshiliklar orqali UI va UA kuchlanishlarni o’lchang (9-rasm).

  • UA/U1 nisbat, kuchaytirishni aniqlang.

  • O’lchashlarni R1 = 1 kOm va R2 = 10 kOm va R1 = 1 kOm va R2 = 1 kOm kombinatsiyalari uchun olib boring.

  1. Invertirlamovchi operatsion kuchaytirgich

  • Operatsion kuchaytirgich kuchaytirish sxemasini invertirlovchidan invertirlamovchi zanjirga almashtiring (8-rasmga qarang).

  • Qarshiliklar kombinatsiyasi R1=1kOm va R2=100kOm bo’lganda U1 va UA kuchlanishlarni o’lchang (10-rasm).

  • UA/U1 kuchaytirishni aniqlang.

  • R1 = 1 kOm va R2 = 10 kOm va R1 = 1 kOm va R2 = 1 kOm qarshiliklar kombinatsiyasi uchun o’lchashlarni takrorlang.

O’lchash namunasi

  1. Invertirlovchi operatsion kuchaytirgich

1-jadval. R1 va R2 qarshiliklarning turli qiymatlari uchun kirish va chiqish kuchlanishlari U1 va UA, hamda UA/U1 kuchaytirish koeffitsiyenti qiymatlari.



R1

R2

U1

UA

UA

kOm

kOm

mV

V

U1

1

100

20

-2.00

-100

1

10

20

-0.20

-10

1

1

20

-0.02

-1

  1. Invertirlamovchi operatsion kuchaytirgich

2-jadval. R1 va R2 qarshiliklarning turli qiymatlari uchun kirish va chiqish kuchlanishlari U1 va UA, hamda UA/U1 kuchaytirish qiymatlari.

R1

R2

U1

UA

UA

kOm

kOm

mV

V

U1

1

100

20

2.01

100.5

1

10

20

0.22

11

1

1

20

0.04

2


10-rasm. Operatsion kuchytirgichning (invertirlovchi ulash) kirish (ekranning yuqorisida) va chiqish (ekran quyisida) signallai



11-rasm. Operatsion kuchytirgichning (invertirlamovchi ulash) kirish (ekranning yuqorissida) va chiqish (ekran quyisida) signallai.
3.4. Natijalar va ularning tahlili
3 va 4 jadvallarda (1) va (2) tenglamalar orqali nazariy hisoblangan kuchlanish bo’yicha kuchaytirishni o’lchangan qiymati bilan solishtirilgan. OK ning ichki tuzilishiga bog’liq ravishda kirish signali qo’llaniladigan tashqi qarshiliklarga bog’liq bo’ladi (8 va 9-rasmga qarang). 10 va 11-rasmlarda ko’rishimiz mumkinki kirish va chiqish signallari fazalari invertirlovchi kuchaytirgichda teskari va invertirlamovchi kuchaytirgichda mos tushadi.

  1. Invertirlovchi operatsion kuchaytirgich

3-jadval. R1 va R2 qarshiliklarning turli kombinatsiyasida kuchaytirishni nazariy (R2/R1) va amaliy (UA/U1) qiymatlari bilan solishtirish natijasi.

R1
kOm

R2
kOm

R2/R1

UA/U1

1

100

100

-100

1

10

10

-10

1

1

1

-1

  1. Invertirlamovchi operatsion kuchaytirgich.

4-jadval. R1 va R2 qarshiliklarning turli kombinatsiyasida kuchaytirishni nazariy (R2/R1) va amaliy o’lchangan (UA/U1) qiymatlari bilan solishtirish natijasi.

R1
kOm

R2
kOm

R2/R1

UA/U1

1

100

101

100.5

1

10

11

11

1

1

2

2

Yordamchi ma’lumotlar
Operatsion kuchaytirgichning kuchaytirishi koeffitsiyenti kirish signali chastotasiga ham bog’liq. 12-rasmda R2 qarshilikning turli qiymatlarida kuchaytirish koeffitsiyentining chastotaga bog’liqligi keltirilgan. Bu grafikdan ko’rinadiki funksional generatorning ishchi chastotasi oralig’ida kuchaytirish koeffitsiyenti R2 qarshilik qiymatiga bog’liq emas ekan. Grafikdagi kuchaytirishni pasaytirish va kuchaytirish koeffitsiyentining chastota oralig’iga bog’liqligini ko’rsatish uchun T1 tranzistorning kollektori va er orasiga 100 nF kondensator ulanadi. Ammo bu haqida ko’proq ma’lumot berish mazkur tavsifnoma vazifasiga kirmaydi.


12-rasm. R2 qarshilikning turli qiymatlarida g kuchaytirish koeffitsiyentining chastotaga bog’liqligi.



Nazorat savollar

  1. ОK qаndаy kаskаdlаrdаn tаshkil tоpаdi?

  2. ОK gа nimа sаbаbdаn tеskаri аlоqа ulаnаdi?

  3. ОK dа o’tkаzish sоhаsi nimа bilаn аniqlаnаdi?

  4. Invеrtоrlоvchi vа nоinvеrtоrlоvchi ОK ning kuchаytirish kоeffisiеnti qаysi fоrmulа bilаn аniqlаnаdi?

  5. ОK ning chiqish kuchlаnishi аmplitudаsi U±chiq qаndаy аniqlаnаdi?

  6. Tа’minоt kuchlаnishi Ui.p o’zgаrishi kuchаytirgichning pаrаmеtrlаri vа хаrаktеristikаlаrigа qаndаy tа’sir qilаdi?

  7. Kuchаytirgichning kuchаytirish kоeffisiеnti KU.ocning turg’unligi nimа bilаn аniqlаnаdi?

  8. Invеrtоrlоvchi vа nоinvеrtоrlоvchi kuchаytirgichlаrning chiqish vа kirish qаrshiligigа mаnfiy tеskаri аlоqа qаndаy tа’sir qilаdi?

Kuchаytirgichning o’tkаzish sоhаsigа mаnfiy tеskаri аlоqа qаndаy tа’sir qilаdi?
Download 0,58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish