Ong haqidagi dastlabki g'oyalar antik davrda paydo bo'lgan. Shu bilan birga, ruh haqida g'oyalar paydo bo'ldi va savollar tug'ildi: ruh nima? Bu mavzu dunyosiga qanday aloqasi bor? O'shandan beri ongning mohiyati va uni bilish imkoniyati haqida bahslar davom etdi. Ba'zilar bilishdan kelib chiqdilar, boshqalari - ongni tushunishga urinishlar befoyda, xuddi derazadan ko'chada ketayotganini ko'rishga urinish kabi. XULQ- ATVOR HAQIDA Har bir olingan shaxs va jamiyat qadriyatlari tizimida axloq muhim o‘rin tutadi. Ijtimoiy falsafada axloq ijtimoiy ongning shunday shakli sifatida tushuniladiki, unda ayrim olingan kishilar, ijtimoiy guruhlar va umuman jamiyatning axloqiy tasavvurlari, odamlar xatti-harakatining me'yorlari va baholanishi o‘z ifodasini topadi. Axloq mohiyatini tushunishda ushbu tushunchaga ma'no jihatdan yaqin bo‘lgan, ammo ba'zi belgilari bilan farqlanadigan – «odob» va «etika» tushunchalarining nisbatini aniqlash juda muhimdir. Agar axloq tushunchasi ostida ko‘pincha ijtimoiy ong shakli (ya'ni anglangan me'yorlar va qoidalar) anglashilsa, odob xushxulqlik me'yorlar va qoidalar amal qilishining jonli sohasini o‘zida mujassam ettiradi. Boshqacha so‘z bilan aytganda, odob doirasi kishilar orasidagi o‘zaro munosabatda ularning voqyey hayotdagi aloqalarini tashkil etadi. Etika deb shunday falsafiy sohani aytishadiki, u inson faoliyatining, odobi va axloqiy me'yorlarini o‘rganadi. H «Axloq», «odob» va «etika» tushunchalarining farqi yetarli darajada oshkordir. Ammo kundalik hayotda, har kungi aloqalarda mazkur tushunchalar ko‘pincha sinonimlar sifatida qo‘llaniladi. Masalan, birgina xatti-harakatni «axloqsizlik», «badxulqlik», «adabsizlik» deb aytish mumkin.Axloq, odob, etika haqidagi falsafiy tasavvurlarning tarixiy taraqqiyotida juda ham xilma-xil nazariy va uslubiy yondoshishlarni topish mumkin.Axloq eng qadimgi ijtimoiy hodisalardan biridir. Uzoq vaqtlar davomida u jamiyatda yagona tartibga solib turuvchilik vazifasini bajarib keldi. «Axloq», «odob» va «etika» tushunchalarining farqi yetarli darajada oshkordir. Ammo kundalik hayotda, har kungi aloqalarda mazkur tushunchalar ko‘pincha sinonimlar sifatida qo‘llaniladi. Masalan, birgina xatti-harakatni «axloqsizlik», «badxulqlik», «adabsizlik» deb aytish mumkin.Axloq, odob, etika haqidagi falsafiy tasavvurlarning tarixiy taraqqiyotida juda ham xilma-xil nazariy va uslubiy yondoshishlarni topish mumkin.Axloq eng qadimgi ijtimoiy hodisalardan biridir. Uzoq vaqtlar davomida u jamiyatda yagona tartibga solib turuvchilik vazifasini bajarib keldi.
Do'stlaringiz bilan baham: |