Ona tili va adabiyot

10-variant 

1. Qo’shimcha qo’shilganda yetakchi morfemada bir 

keng unli boshqa keng unliga almashishi bilan bog‘liq 

tovush o‘zgarishi sodir bo‘lgan so‘z qatnashgan 

gaplarning barchasi ko‘rsatilgan javobni aniqlang.  

1) Bobo paykalni oralab, dumaloq, sariq, qoramtir xoli 

bor qovunni ko‘tarib chiqdi; 2) Ko‘p ishlagan ko‘p 

yashaydi; 3) Musiqa o'tirganlarning mudroq 

kayfiyatini tarqatib yubordi; 4) Mahbuslar og‘ir 

qiynoqdan abgor bo'lishdi; 5) Yaltiroq toshlarni ajratib 

oldik.  

A) 1, 2, 3 

 

B) 1, 2, 3, 5 

C) 1, 2, 3, 4, 5  

D) 2, 3  

2. Faqat ko'makchi fe’l vazifasini bajaruvchi fe’llar 

berilgan qatorni aniqlang.  

1) qol; 2) yur; 3) boshla; 4) yot; 5) tur; 6) ko‘r; 7) chiq; 

8) yubor; 9) yoz; 10) ol. 

A) 2, 3, 9, 10   

B) 4, 5, 6, 7, 8, 10 

C) 1, 3, 4, 5, 6, 7, 8  D) bunday fe’llar yo‘q  

3. Paronimi mavjud so‘z berilgan javobni toping. 

A) qasd 

B) najot 

C) ta’qib  

D) fidoyi  

4. Tug‘ilib o‘sgan shahringdan ayrilib yashashingga 

ko‘zim yetmasdi, buni hammadan ham men juda 

yaxshi bilardim. Ushbu gapda fonetik o’zgarish 

asosida yozilgan so‘zlarda necha o‘rinda sirg'aluvchi 

shovqinli undoshlar ishtirok etgan?  

A) 10 ta  

B) 9 ta  

C) 7 ta  

D) 8 ta  

5. Otamday rozi bo‘l, onamday sevgin, Men ham 

senikiman, o‘ksik qizingman. Bag‘ringda ming yillik 

toshlar to‘sig‘in Yorib chiqayotgan bir ildizingman! 

She’riy parchada fonetik o‘zgarishga uchragan nechta 

yasama so‘z ishtirok etgan? 

A) 2 В) 1 C) 4 D) 3  

6. «O‘yla o‘zing, Gunoh kimda? Kimdan oldim 

tarbiyat? Sen uyg‘otding yuragimda Toj-u taxtga 

muhabbat». 

Ushbu she’riy parchadagi olmoshlar haqidagi to‘g‘ri 

fikrni belgilang. 

A) Olmoshlarning ma’nosiga ko‘ra ikki turi 

qatnashgan. 

B) Vositasiz to‘ldiruvchi vazifasini bajargan olmosh 

qatnashgan. 

C) Ega vazifasini bajargan olmoshlar qatnashgan. 

D) Olmoshlarning tuzilishiga ko‘ra ikki turi 

qatnashgan. 

7. Ko‘makchi morfemasida quyi keng unlidan oldin 

ham, keyin ham jarangli til undoshi qatnashgan so'zni 

toping. 

A) zargar 

B) oshpaz 

 

C) kitobxon  D) bormoqda  

8. “… to’g’ri qo’llay bilish gap mazmunining aniq 

ifodalanishini, nutqning noo‘rin takrorlardan xoli 

bo‘lishini ta’minlaydi. Ushbu ta’rif so‘zlarning shakl 

va ma’no munosabatiga ko‘ra qaysi turiga tegishli? 

A) ma’nodosh so'zlar B) shakldosh so‘zlar 

C) zid ma’noli so'zlar D) paronimlar 

9. Jadval so‘zidagi l undoshi qaysi xususiyatiga ko‘ra 

boshqa undoshlarning hech qaysisi bilan bir umumiy 

guruhga mansub bo‘la olmaydi?  

A) hosil bo‘lish o‘rniga ko‘ra 

B) hosil bo‘lish usuliga ko‘ra 

C) jarangli yoki jarangsizligiga ko‘ra 

D) shovqinli yoki sonorligiga ko‘ra 

10. Quyida keltirilgan parchadagi so‘zlar imlosida 

necha o‘rinda fonetik o'zgarish yuz bergan?  

O‘zbekiston - Vatanim mening. Bunday ozod va obod 

mamlakatni bobolarimiz orzu qilishgan. 

O‘zbekistonning jahondagi obro‘yi kundan-kunga 

oshmoqda. 

A) 3   B) 2   С) 1   D) 4  

11. Berilgan olmoshlardan qo‘shma olmoshlarning 

ma’no turini aniqlang. Mana shu, o‘sha-o‘sha, siz-biz, 

hech kim, allaqaysi, har bir.  

A) ko‘rsatish, bo‘lishsizlik, gumon, belgilash