Ona tili metodika (1-sinf). indd

Topsh r q. Rasmdag n ma? S z ularn ng 
b rortas n old n ko‘rganm s z? Ularda n ma 
haq da yoz lgan deb o‘ylays z?
Bolalarga quy dag savollar b lan murojaat 
q l nad :
Rasmda n ma tasv rlangan?
Ular b r-b r dan n mas b lan farq q lad ? 
S z bu k toblarn ng qays lar n ko‘rgans z? 
Qayerda ko‘rgans z?
Masalan, rasmda b r nch turgan k tobdan 
qachon va n ma uchun foydalanam z? Un qa-
chon och b o‘q ym z?
Bolalardan matemat ka dars da, maktabda, 
dars payt da kab javoblar ol ngach, “b ror-b r 
dars uchun shlat lad gan k toblar darsl k dey -
lad ” deb ayt b, doskaga 
darsl k
so‘z yoz lad .
Key ng k tob-ch ? Un n ma uchun o‘q ym z? 
S z shunga o‘xshagan k tob o‘q ganm s z?
Bolalardan javob ol ngach, “turl ertak, h -
koya, she’r, q ssa, roman kab lar chop et lgan 
k toblar bad y k toblar dey lad ”, deb 
bad y k -
tob
b r kmas doskaga yoz lad . “Bad y so‘z da 
kk ta ketma-ket kel sh ga e’t bor ber ng. Ta-
laff uzda ham farqlanad . Masalan, 
zamonav y, 
tar x y
kab so‘zlarda b tta yoz lad , lek n 
ba-
d y, tab y
so‘zlar da kk ta ketma-ket kelad ” 
deb tushunt r b ket lad . Lek n bu ma’lumot bo-
lalardan qayta so‘ralmayd , ya’n bola bun yod 
ol sh kerak emas.
Key ng k tobn ng ust ga “Bolalar ens klo-
ped yas ” deb yoz lgan. S z bunday k toblarn
ko‘rganm s z? Ens kloped yalarda dunyodag
har x l narsalar haq da ma’lumot ber lad . Nar-
salarn ng nomlar al fbo tart b da joylasht r lgan 
bo‘lad .
Doskaga 
ens kloped ya
so‘z yoz lad .
Key ng k tobn ng muqovas ga n ma deb yo-
z lgan? 
Bolalardan javobn olgach, “bunday k tob-
larda n ma yoz lgan bo‘lad ?”deb so‘ralad . 
Bolalardan javob olgach, ularn umumlasht r b 
“lug‘atlarda b z shlatad gan so‘zlarn ng bosh-
qa b r t lda, masalan, ngl z, arab yo rus t l da 
n ma dey l sh yoz lgan bo‘lad . Unda ham so‘z-
lar al fbo tart b da ber lad ” dey lad . 
Rasmdag ox rg k tobn ng muqovas ga 
n ma deb yoz l bd ? 
Bolalar o‘q b bergach, “bu k tobda n ma yo-
z lgan deb o‘ylays z?” deb so‘ralad .
Bolalardan javob ol ngandan key n tushun-
cha ber lad . “Har x l narsalarn shlatganda 
yok ko‘chada yurganda o‘z ga zarar yetkaz b 
qo‘ymasl g , masalan, y q l b tushmasl g , qo‘l -
n kes b olmasl g uchun n malar q l sh kerakl g
yoz lgan bo‘lad . Bunday mazmundag k toblar 
qo‘llanmalar dey lad ”.
Qo‘llanma
so‘z doskaga yoz lad . Bu so‘z-
da