Ona tili metodika (1-sinf). indd

Asosiy qism
Muhokama.
O‘q tuvch m sol tar qas da tahl l q l b ber-
gach, o‘quvch larga qolgan boralarn ham shu 
@edurtm_uz

---

13
tarzda tahl l q l sh bo‘y cha topsh r q berad . 
Bunda o‘quvch larn ng partadosh b lan o‘za-
ro f kr almash sh n aloh da taʼk dlayd . Parta-
doshlar kel sh b, xulosalar n ayt shlar so‘rala-
d (darsl kn ng 9-bet dag topsh r q).
Yozma mashq
O‘quvch larga mashq daftarlar n och sh 
hamda 3-betdag 2-topsh r qn bajar sh bu-
yur lad . Bunda o‘quvch lar gaplardag ajrat b 
ko‘rsat lgan so‘zlarn pastda ber lgan maʼnolar 
b lan moslasht r shlar va daftarga yoz shlar
kerak.
Eslatma:
topsh r qn bajarayotganda 
o‘quvch larn ng muvaff aq yatlar va kamch -
l klar n kuzat b bor ng. Muammolarn o‘rn -
da hal et shga harakat q l ng.
O‘quvch lar topsh r qn bajar b bo‘lgach, b r-
gal kda o‘q b teksh r sh tavs ya et lad . Har b r 
o‘quvch n ng yutugʻ n eʼt rof et b, kamch l g n
taʼk dlab, to‘gʻr lash uchun n malarga eʼt bor 
qarat sh kerakl g n ayt sh tavs ya et lad .
To‘g
ʻ
r javoblar:
Ikk -uch ogʻ z so‘z 
– q sqacha ayt b 
bermoq.
Ko‘z tush b qolsa – 
ko‘r b qolganda.
O‘shan ng bo‘yn da – 
unga yuklat lgan.
Togʻdan togʻga 
qochad – qo‘rq b 
uzoqqa qo chad .
Ular s zga k m?
Ushbu topsh r q o‘quvch larda graf kl matn-
larn tushun sh ko‘n kmas n r vojlant r shga x z-
mat q lad . Bunda o‘quvch larga xola, amma, 
togʻa, amak kab qar ndoshl kn anglatuvch
so‘zlarn o‘rgat sh, maʼnos n tushunt r sh maq-
sad q l ngan. O‘quvch larga ko‘rsatk chlarga 
eʼt bor qarat sh va so‘roq belg s o‘rn ga kerakl
b rl kn qo‘y b o‘q shn buyur sh loz m.
Eslatma: “amak ”, “tog
ʻ
a”, “xola”, “amma” 
so‘zlar n ng qar ndosh bo‘lmaganlarga n s-
batan ham shlat l sh o‘rn mavjudl g n tu-
shunt r b ket ng. Masalan, Farg
ʻ
ona vod y-
s da o‘z dan katta begona odamga tog
ʻ
a 
deb murojaat q l nad , Toshkent shahr da 
esa amak dey lad . Ya
ʼ
n bu b rl klarn ng 
begona odam uchun qo‘llan sh mumk nl -
g n tushunt r sh loz m.