Ona tili 4 sinf ona tilidan dars ishlanmalari

III. Mustahkamlash. 
Darslik bilan ishlash. 
9-mashq. 
Matn kim haqida ekani so‗raladi. Abu Ali ibn Sino haqida qisqacha 
ma‘lumot beriladi. Matnga ―Bilimlar makoni‖, ―Bilim g‗ori‖, ―Bilimga tashna 
inson‖ kabi sarlavha qo‗yiladi. O‗quvchilarga ketma-ketlikda matndagi gaplar 
o‗qitiladi va gapning chegarasini aniqlab tegishli tinish belgini qo‗yib husnixat 
asosida ko‗chiradilar. 
Matndagi og‗zi so‗zi eshik ma‘nosida qo‗llangani o‗quvchilarga 
tushuntiriladi. 
1-topshiriq. 
Matndagi gaplarning chegarasini aniqlash uchun matn ostida nuqta, 
so‗roq, undov belgilaridan o‗quvchilar 
foydalanadilar.Birinchiso‗zboshharfdaqolganlarikichikharfbilanberilgan. 
Tinishbelgilarito‗g‗riqo‗yilsa, qolgangaplarningbirinchiso‗ziboshharfgao‗zgaradi. 
‒ Matndagi 
og‗zi
so‗zi qaysi ma‘noda qo‗llangan? 
‒ So‗zlarqandayma‘nodaqo‗llanarekan?kabi savollar beriladi va o‗quvchilar 
javoblari tinglanib hulosa qilinadi. 
10-mashq. 
Berilgan so‗zlardan uchta gap tuziladi va gapni ajratib ko‗rsatilgan 
so‗z bilan boshlab daftarlariga ko‗chiradilar. Har bir gapning ma‘nosini 
tushuntiriladi. Tuzilgan gaplarning ifoda maqsadiga ko‗ra turi so‗raladi. 
 
baxt 
keltiradi 
mehnat 

---

 
 
 
 
 
Mehnat baxt keltiradi. 
Aqldan ortiq boylik yo‗q. 
Odob aqlning tashqi suratidir. 
 
2-topshiriq. 
Ushbu topshiriq trenajyor mashq sifatida bajariladi. Berilganso‗zlardan 5 
ta gaptuziladi. Gapni ajratib ko‗rsatilgan so‗z bilan boshlaydilar.
Har bir gapning ma‘nosini tushuntirish, ularning ifoda maqsadiga ko‗ra turini 
aytish topshirig‗i beriladi. 
O‗quvchilar doskada yozilgan 
Daraxt shoxiga kichkinagina ... qo‗ndi
degan
tugallanmagan gapni o‗qiydilar; tugallangan mazmun bildirish uchun yana bir
so‗z, ya‘ni gap nima haqda aytilganini bildirgan so‗z yetishmasligini aytadilar. 
O‗qituvchi yo‗llovchi savol beradi: «Gap nima haqida aytilgan? Daraxt shoxiga 
kichkinagina nima qo‗ndi?» O‗quvchilar qushcha so‗zini topadilar va nuqtalar 
o‗rniga qo‗yib, gapni to‗liq o‗qiydilar: Daraxt shoxiga kichkinagina qushcha 
qo‗ndi. Gap bir so‗zdan yoki bir necha so‗zdan tuzilishi haqida ko‗nikma hosil
qilinadi.
―