£он томирлар тизимининг умумий анатомияси

115-rasm. Oyoq kafti arteriyalari.
1-a. tibialis posterior; 2-a. plantaris lateralis; 3-arcus plantaris; 4-a. metatarseae plantares; 5-aa. digitales plantares communes; 6-rr. perforantes;
7-r. profundus a. plantaris medialis; 8-r. superficialis a. plantaris medialis;
9-a. plantaris medialis.

Lateral to‘piq sohasida u oxirgi tarmoqlarga: lateral to‘piq sohasini qon bilan ta’minlovchi shoxlar (rr.malleolares laterales) va tovon tarmoqlariga (rr.calcanei) bo‘linib, tovon to‘rini (rete calcaneum) hosil qiladi. Kichik boldir arteriyasining teshib o‘tuvchi tarmog‘i (r.perforantes) oldingi lateral to‘piq arteriyasi bilan anastomozlashadi. Uning qo‘shuvchi shoxi (r.communicans) kichik boldir arteriyasini katta boldir arteriyasi bilan qo‘shadi.

Oyoq kaftida orqa katta boldir arteriyasi tarmoqlari ichki va tashqi oyoq kafti arteriyalari (115-rasm) yotadi:
1. Medial kaft arteriyasi (a. plantaris medialis) o‘z nomidagi egatda yotib atrofdagi mushaklarni qon bilan ta’minlaydi va lateral oyoq kafti arteriyasi, hamda oyoq kaftining birinchi dorsal arteriyasi bilan anastomozlashadi.
2. Lateral kaft arteriyasi (a. plantaris lateralis) o‘z nomidagi egat bo‘ylab V kaft suyagi asosiga qarab yo‘naladi va medial tomonga bukiladi. Kaftining lateral arteriyasi atrofidagi mushaklar va bo‘g‘imlarga tarmoqlar beradi. Uning uchi I kaft suyagi sohasida kaftining medial arteriyasi va oyoq panjasining orqa arteriyasi chuqur tarmoqlari bilan anastomozlashib kaft yoyini (arcus plantaris) hosil qiladi. Kaft yoyidan to‘rtta aa. metatarsea plantares chiqadi. Ular oyoq panjasining orqa arteriyasiga qo‘shiluvchi teshib o‘tuvchi shoxlarni berganidan keyin kaft tomondagi umumiy barmoq arteriyasiga (aa. digitalis plantares communis) aylanadi. Barmoq falangalari asosida birinchi arteriya uchta, qolganlari esa ikkitadan kaft tomondagi xususiy arteriyalariga (aa. digitales plantares propria) bo‘linib, I-V barmoqlarning bir-biriga qaragan yuzalarini qon bilan ta’minlaydi.