Omuxta yem texno 111

Maydalash jarayonining asosiy vazifalari. 
Maydalashning asosiy qonuni maydalash jarayonini kurib chiqamiz. Avvalo jism 
yog`iluvchan va plastik deformatsiyani sinab kuradi va sungra molekulyar bog`liqni 
zabt etib, bo`lakanadi va ko`p miqdorda bo`lakchalar hosil qiladi. yog`iluvchan va 
plastik deformatsiyaga va yangi yuza hosil qilishga ketgan elektr harajatlari oshgan 
sari maydalash jarayoni uchun sarf bo`ladigan elektroenergiyaning umumiy sarfi ham 

---

52 
oshadi.Bunda issiklik energiyasi hosil bo`lish hisobiga maydalangan komponent 
bo`lakchalari tyemperaturasi oshadi. 
Maydalash darajasining oshishi bilan maydalash jarayonining energiya sarfi keskin 
ortadi. Maydalash jarayonining elektr sarfini kamaytirish uchun omixta yem ishlab 
chiqarish texnologiyasini ishlab chiqariladigan xom ashyodan, omixta yem qanday 
hayvonga muljallanganligidan, shuningdek u qanday ko`rinishda sochiluvchan yoki 
donador ko`rinishda boqilishidan bog`liq holda turlicha kurish mumkin. Kam va juda 
kam komponent bo`lakchalarining omixta yem massasida teng taksimlanishi uchun 
uning dispersligi xal qiluvchi axmiyatga ega. Komponentning retseptdagi qiymati 
kancha kam bo`lsa, taxminan shunga umumiy miqdordagi bo`lakchani olish uchun 
yirik va o`rtacha komponentlar kabi u shuncha mayda yanchilgan bo`lishi kerak deb 
hisoblashadi. Mayin dispersli maydalash yuqori solishtirma energiya sarfi bilan 
bog`liq. 
Maydalash usullari. 
Maydalash 
usulini 
tanlashda 
maydalanadigan 
komponentning 
struktura 
mexaniqaviy xossasi, avvalo ularning kattikligi va bo`lakchalar kattaligi asosiy 
ko`rsatkich hisoblanadi. Bundan kelib chikkan holda, maydalash usullari va 
maydalash mashinalari tanlanadi kattik bo`lakchalarni maydalashning eng samarali 
usuli zarb va ezish, kovushkok material uchun-ishkalash, murt materiallar uchun 
parchalash hisoblanadi. Maydalovchi mashinalarni ishlatishda quyidagi majburiy 
shatrlar qo`yilgan bo`lishi kerak:
-
mahsulotlarning bir xilda maydalanishi; 
-
maydalangan mahsulotning mashina ishchi zonasidan tez chiqarilishi; 
-
mashina ishchi jarayonida maydalash darajasini sozlash imkoni; 
-
uzluksiz va avtomatik ravishda mashinani tuldirish va bushatish; 
-
mashinaning tez eylanadigan qismlarini oson almashtirish; 
-
changning eng kam ajralishi; 
-
elektroenergiyaning eng kam sarfi. 
Omixta yem ishlab chiqarishda mavjud maydalovchi mashinalardan bu talablarga 
eng ko`p javob beradigan tukmoqli drobilkalardir. CHakmoqli xom ashyolarni ko`pol 
maydalash uchun tishli va barmoqsimon valli drobilkalar (toshsindirgich), pustlokli 
ekinlarni pachoklash uchun, masalan suli uchun-valli pachoklovchi mashinalar 
ishlatiladi.
Maydalovchi mashinalar turkumlanishi quyida keltirilgan 
Tukmoqli drobilkalar universal maydalovchi mashinalar hisoblanadi, chunki ularda 
omixta yem sanoatida qo`llaniladigan barcha turdagi okuvchan xom ashyoni yanchish 
Майдаловчи
машиналар
Донли
хом
ашёни
майдалаш
учун
тукмокли
майдалагичлар
Кунжара
ва
сутали
маккажухорини
май
-
далаш
учун
тишли
майдалагничлар
Донли
хом
ашёнинг
пустлогини
ажратиш
ва
майдалаш
учун
валли
дастгохлар

---

53 
mumkin. Tukmoqli drobilkalar yirik yanchishda ham mayin yanchishda ham samarali 
ishlaydi, qobiqlarni kuchli maydalaydi va mahsulotni sezilarsiz kizdiradi.