9.Mustaqillik yillarida olib borilgan arxeologik tatqiqotlar va arxeologiya faniga bo‘lgan e’ibor. O‘zbekiston mustaqilligi davri 1991 yildan boshlanadi. Vazirlar Mahkamasining 1998 yilda Tarix instituti faoliyatini takomillashtirishga qaratilgan tadbirlari, Buyuk ipak yo‘li tarixini keng tadqiq qilinishi yuzasidan olib borilgan ishlar arxeologik tadqiqot ishlarining yanada jonlanishiga sabab boMdi. Xorijiy davlatlar bilan hamkorlik samarali bo'lmoqda. Yapon olimlari Surxondaryo hududida, Avstriya olimlari Qoraqalpog‘iston hududida, Rossiya olimlari Xorazm va Toshkent hududlarida tadqiqot ishlarini olib bormoqdalar. Hozirda 0 ‘zbekiston arxeologiyasini o‘rganish ancha yaxshi yo’ga qo‘yilgan. Bu ish bilan maxsus institutlar, universitetlar, pedagogika institutlari va turli bo‘limlar shug‘ullanmoqdalar. So‘nggi o‘n yillikda madaniyat va tarixiy yodgorliklami qayta ro‘yxatga olish ishlari amalga oshirilmoqda. Bu esa yodgorliklami muhofaza qilish ishlariga ancha samarali ta’sir ko‘rsatmoqda. Bugungi kunda Respublikamizdagi arxeologik yodgorliklar davlat tomonidan muhofaza qilinishi qonunlashtirilgan. Arxeologiya merosi obyektlarini muhofaza qilishi va ulardan foydalanish to‘g‘risidagi qonun 2009 yil 16iyunda qabul qilingan.Namangan viloyati To‘raqo‘rg‘on tumanidagi “Axsikent” arxeologiya merosi obyektini muhofaza qilish va tadqiq etish yodgorlik majmuasi faoliyatini ilmiy-uslubiy jihatdan ta’minlash.3. O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Milliy arxeologiya markazi xodimlarining umumiy cheklangan soni 35 nafardan iborat bo‘lgan tuzilmasi 1-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi prezidentiga Moliya vazirligi bilan kelishgan holda zaruratga ko‘ra, Markazning tuzilmasiga o‘zgartirish kiritish huquqi berilsin.
4. 2019 — 2023-yillarda O‘zbekiston Respublikasida arxeologik tadqiqotlarni tubdan takomillashtirish bo‘yicha chora-tadbirlar dasturi (keyingi o‘rinlarda Dastur deb ataladi) 2-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
O‘zbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vazirligi Dasturni amalga oshirishda Markaz tomonidan taqdim etilgan va e’lon qilingan ilmiy loyihalarga tanlov asosida mablag‘ ajratishni ta’minlasin.
5. Belgilab qo‘yilsinki, Markaz O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Arxeologik tadqiqotlar institutining barcha huquqlari, majburiyatlari va shartnomalari bo‘yicha uning huquqiy vorisi hisoblanadi.6. Quyidagilar Markaz faoliyatini moliyalashtirish manbalari etib belgilansin:O‘zbekiston Respublikasi Davlat budjeti mablag‘lari — Markaz bino va inshootlarini saqlash, ta’mirlash va jihozlash (mebel, kompyuter texnikasi, o‘quv va ilmiy adabiyotlar, internet tarmog‘i va boshqa moddiy-texnika vositalari) hamda ilmiy xodimlar mehnatiga haq to‘lash xarajatlarini bazaviy moliyalashtirish uchun;O‘zbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vazirligi tomonidan o‘tkaziladigan ilmiy-texnik loyihalar tanlovlarining natijalari bo‘yicha ajratiladigan mablag‘lar;xo‘jalik faoliyatidan olinadigan daromadlar; xalqaro va xorijiy tashkilotlarning grantlari; jismoniy va yuridik shaxslarning homiylik xayriyalari; qonun hujjatlarida taqiqlanmagan boshqa manbalar.7. O‘zbekiston Respublikasi Yer resurslari, geodeziya, kartografiya va davlat kadastri davlat qo‘mitasi huzuridagi “Geoinnovatsiya markazi” davlat unitar korxonasi Markaz buyurtmanomalariga binoan arxeologik tadqiqotlarni olib borish uchun O‘zbekiston Respublikasi hududida uchuvchisiz uchish apparatlaridan foydalanish va xarid qilishda belgilangan tartibda amaliy ko‘mak bersin.