|
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA‘LIM VAZIRLIGI
TERMIZ DAVLAT UNIVERSITETI TABIIY FANLAR FAKULTETI
GEOGRAFIYA TA‘LIM YO‘NALISHI 3
TOSHPO‘LATOV DILSHODBEKNING
JAHON GEOGRAFIYASI
mintaqalari va Tabiat zonalari
Topshirdi: _________________________________________
Qabul qildi:________________________________________
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA‘LIM VAZIRLIGI
TERMIZ DAVLAT UNIVERSITETI TABIIY FANLAR FAKULTETI
FIYA TA‘LIM YO‘NALISHI 3-KURS G119-GURUH TALABASI
TOSHPO‘LATOV DILSHODBEKNING
JAHON GEOGRAFIYASI
FANIDAN
«
Shimoliy Amerikaning Iqlim
lari va Tabiat zonalari
»MAVZUSIDA YOZGAN
KURS ISHI
Topshirdi: _________________________________________
qildi:________________________________________
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA‘LIM VAZIRLIGI
TERMIZ DAVLAT UNIVERSITETI TABIIY FANLAR FAKULTETI
GURUH TALABASI
TOSHPO‘LATOV DILSHODBEKNING
Shimoliy Amerikaning Iqlim
»MAVZUSIDA YOZGAN
Topshirdi: _________________________________________________
qildi:________________________________________________
«sharsharalar chizigʻi» deb ataluvchi tik chekka qismini kesib oʻtar ekan,
sharsharalar hosil qiladi.
1-Rasm
Shimoliy Amerikaning ayrim iqlim ko`rsatgichlari.
2-Rasm
Shimoliy Amerikaning tabiiy xaritasi
bazi bir o'txo'r hayvonlar yashay oladi. Bu hayvonlardan Iporali qo'chqor ayniqsa
ajoyib hayvondir.
3-Rasm
Shimoliy Amerikaning tabiat zonalari xaritasi.
tarqalgan.U Janubdan tundrani o`rab olib, Labrador yarim orolidan toki Makenzi
tog'larigacha cho'zilib boradi va Yukon yassi tog`ligining katta qismini ishg'ol
qiladi. Okendan materika keladigan havo oqimlari o`rmon - tundraga yetganda
anchagina o'zgarib ketadi . Iyulning o'rtacha tempiraturachi hamma joyda ortiq
bo`ladi.Sharqiy qismda esa, Oq va qora yel, sharqiy qisimda esa, shuningdek,
balzam pixtasi daraxatlarning shimoliy chegarasining tashkil etadi. Shuningdek,
qayin va tog teraklar ham uchraydi.O'rmon - tundra landshaft jihatdan ancha xilma
xildir. Suvi yaxshi oqib ketadigan daryo vodiylari igna bargli daraxatlar bilan
qoplangan va aslini olganda , shimolga surilgan tayga lanshaftlaridir. Yrik daryolar
Makenzi, Cherchill, Nelson kabi janubdan kelib qirg'oqlami ilitadigan daryolarning
terrasalari va qayirlari bo'ylab o'rmonlar ayniqsa ichkari kirib boradi.
Terassalardagi o`rmonlar tagida podzol tipidagi tuproqlar tarkib topadi. Biroq
bunday tuproqlarda gleylanish alomatlari kuchli (gleyli podzol tuproqlar)
Suvayirg'ichlar butali tundra bilan qoplangan. Bu yerda uchraydigan oq qora
yelning ayrim nimjon nusxalari tundradagi boraverishdagi siyrak o'rmonlarni hosil
qiladi. Amerika tundrasida o`rmoning tundraga kirib borish alomatlari qayd
qilingan. Fauna uchun tundra va tayga turlari aralash o`sishi xarakterlidir.
4-Rasm
.
Tundra tabiati.
chekalarida tilog`och, quruqroq suvayrag'ichlarda esa yel, pixta va qarag'ay
ayniqsa ko'p o'sadi. Qarag'aylar orasida banks qarag'ay va veymut qarag'ayi eng
ko'p uchraydi.
5-Rasm
Shimoliy Amerikada tarqalgan asosiy hayvonlar.
6-Rasm
Shimoliy Amerika iqlim mintaqalari chegarasi xaritasi.
7-Rasm
Shimoliy Amerikaning iyul va yanvar izotermalari xaritasi.
2.3.SUBEKVATORIAL IQLIM MINTAQASI VA TABIAT
ZONALARI
Subekvatorial iqlim mintaqasi materikning eng janubiy tor qismida uchraydi.
Bu yerda o‘rtacha yillik harorat yuqori (+25 °C) va namgarchilik ko‘p
(1500 -2000 mm). Bundan tashqari ushbu turdagi iqlim ko'p miqdorda
yog'ingarchilik bilan ajralib turadi, ko'pincha bu hududlarda tropik yomg'irlar
mavjud. Yiliga 2000 mm gacha yog'ingarchilik tushadi. Bu Iqlim mintaqasi
sharqiy sohilni va materikning janubiy tor qismini qamrab oladi. Harorat kamdan-
kam hollarda +25°C darajadan pastga tushadi. Mana abadiy yoz va hatto qishda
ham dengizda suzishingiz mumkin! Subekvatorial mintaqaga Karib dengizini
misol qilib keltirish mumkin.Fasliy nam (musson) o‘rmonlar zonasiuchun ferralit
tuproqlar,eman, Karib qarag‘ayi, palma, kiparis kabi o‘simliklar xos.Hayvonlardan
alligator (timsohning bir turi), qora ilon,kurka, Nikaragua sohillarida anakonda
ilonlari yashaydi. Shimoliy Amerikaning janubi-sharqida, subtropik musson iqlimi
sharoitida o'zgaruvchan nam o'rmonlar zonasi keng tarqalgan. Bu erda unumdor
tuproqlarda - chirindi ko'p bo'lgan sariq tuproqlar va qizil tuproqlar, olxa, eman,
mitti palmalar, sarvlar, lianalar bilan o'ralgan magnoliya o'rmonlari o'sadi.
Hayvonlar orasida qushlar ko'p: makavs, yovvoyi kurkalar, mayda kolibrilar.
Daryolarda deyarli olti metrli Missisipi alligatori bor.Tuproqlari unumdorligi va
qimmatbaho daraxt turlari tufayli aralash, keng bargli va oʻzgaruvchan nam
oʻrmonlarning tabiiy zonalari oʻzining tabiiy holatida deyarli saqlamagan
.
8-Rasm
Fasliy nam o‘rmonlar zonasi tabiatidan.
qarag'ay, terak, jo'ka va boshqalar bor. Shimoliy Appalachi mintaqasida, masalan,
inkubatsiya korxonalarida rivojlanadigan bir nechta keng tarqalgan turlar
mavjud tulki suvorilar va norka
.
Shimolda elk, kiyik, kiyik, ayiq, antilop, lyovka,
bo'ri va boshqalar kabi turlari ko'p.
9-Rasm.
Balandlik Mintaqalanishi xaritasi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
