Oliy va o’rta mahsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

ЭЦП ГОСТ Р 34.10-94
algoritmida bu standart uzunlik 32 baytga teng bo’lishi talab qilinadi. Demak, 
xesh-funktsiya algoritmining hal qilishi kerak bo’lgan asosiy masala - 
istalgan uzunlikdagi va hajmdagi ma’lumotdan kerakli uzunlikdagi (
masalan, 
32 baytli
) sonlar ketma-ketligini hosil qilishdir.
Bunday talablarga javob beradigan xesh-funktsiya algoritmini yaratish 
unchalik qiyin ish emas, ammo bu funktsiya bir qancha talablarga javob 
berishi kerak. Eng avvalo, xesh-funktsiya yordamida olingan natija 
boshlang’ich ma’lumotga birga-bir mos kelsin va bu natija boshlangi’ch 
ma’lumotning har qanday o’zgarishida ham unga yana birga-bir mos kelsin. 
Undan tashqari, xesh-funktsiya shunday hisoblanilishi kerakki, har qanday
M 
ma’lumot uchun 
h(M) =h(M*)
bo’lgan 
M*
ma’lumotni tanlab olish yoki 
topish mumkin bo’lmasin. Boshqacha so’zlar bilan aytganda, 
h(M) =h(M*)
shartni qanoatlantiruvchu 
M
ma’lumot va uning xesh-funktsiyasi ma’lum 
bo’lganida, 
M*
ma’lumotni muvaffaqiyatli hisoblashga ketadigan mehnat 
sarfi ma’lumotlarni to’g’ridan-to’gri saralash uchun zarur bo’lgan mehnat 
sarfiga ekvivalent bo’lishi kerak. Bu shartning bajarilmasligi potentsial 
firibgarga imzoni o’zgartimasdan turib, ma’lumotn’larni almashtirib qo’yish 
imkoniyatini yaratishi mumkin. Boshqa tomondan qaraganda, ko’pchilik 
ma’lumotlar uchun xesh-funktsiyalar bir xil bo’lishi mumkin, chunki mumkin 
bo’lgan ma’lumotlar to’plami xesh-funktsiyalarning mumkin bo’lgan 
to’plami sonidan ancha ko’p miqdorda bo’ladi. Ya’ni, ma’lumotlar soni 
cheksiz miqdorda bo’lib, xesh-funktsiyalar soni esa 
2*N
ga teng bo’ladi, bu 
yerda 
N
– xesh funktsiyaning bitlardagi uzunligi.
Xozirgi paytda eng keng tarqalgan xesh-funktsiyalar algoritmlari 
sifatida quyidagilarni ko’rsatishimiz mumkin: 

---

30 

Rossiyada qo’llaniladigan standart