Оliy vа o‘rtа mахsus tа’lim vаzirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

O‘yinni tamomlash 
O‘yin davom etishi, shugʻullanuvchilarning tarkibiga mashgʻulotni shartiga 
va o‘yinni xarakteriga bogʻliq bo‘ladi.  
O‘yin  o‘z  vaqtida  tamomalsh  juda  muhimdir.  O‘yinni  olindan  tugatib 
qo‘yish va uni cho‘zib borish ham mumkin emas. 
O‘yinni  davom  etishi  o‘yin  qatnashchilari  soniga  (o‘ynovchilarni  soni 
qancha  kam  bo‘lsa,  o‘yin  shuncha  qisqa  bo‘ladi),  ularni  yoshiga  (kichik  maktab 
yoshidagi  bolalar  uzoq  vaqt  davomida  zo‘riqishi  mumkin  emas),  o‘yinni 
mazmuniga  (katta  zo‘riqishni  talab  qiladigan  o‘yinlar,  qisqa  bo‘lishi  kerak), 
o‘yinni  o‘tkazish  joyiga  rahbar  tomonidan  taklif  qilingan  me’yorda,  rahbarni 
tajribasiga  (kam  tajribaga  ega  bo‘lgan  rahbarni  o‘yini  uzoq  davom  etmaydi)  va 
boshqa sabablarga bogʻliq bo‘ladi. 
Rahbar  o‘yini  tamom  bo‘lish  vaqtini  aniqlash  shart.  Agar  o‘yinda 
charchashni birinchi alomatlari paydo bo‘lishi bilan, (e’tibor bermaydigan bo‘lsa, 
qoidani  buzganda,  harakatni  to‘gʻri  bajarishi,  maqsadaga  erishishda  qa’ttiyatlikni 
yetarli  darajada  namoyon  qilmaslik,  qizikishni  pasayishi  ko‘pchillik  o‘yin 
qatnashchilarida nafas olishni tez-tez bo‘lishi) o‘yinni to‘xtatish kerak. 
Rahbar  o‘yin  oldidan  belgilangan  vaqitda  ya’ni  o‘yinni  ma’lum  vaqit 
o‘tishidan  keyin  to‘xtatishi  mumkin.  Bularni  hisobga  olagan  xolda,  o‘yin 
qatnashchilarini  o‘zlarini  kuchlarini  mos  ravishda  taqsimlaydilar  vaqtini  tomom 
bo‘lishiga 1-3 daqiqa qolganda o‘yin qatnashchilari ogoxlantiriladi. 
Jamoa bo‘lib o‘ynaladigan o‘yin oldidan iloji boricha o‘yin qatnashchilariga 
uni necha marta qaytarishini aytish kerak. 
Agar  o‘yin  ma’lum  vaqtda  tomom  qilishni  bilmasalar  rahbar  uni  qachon 
tomom bo‘lishi to‘gʻrisida ogoxlantiradi masalan, “O‘yin boshi almashmaguncha, 
o‘ynaymiz”, “Ya’ni 1-2 daqiqa o‘ynaymiz” va x.k. O‘yinni tomom bo‘lishi o‘yin 
qatnashchilari  uchun  kutilmagan  xolat  bo‘lmasligi  kerak.  chunki  bular  bolalar 
o‘rtasida salbiy kelishmovchiliklarni keltirib chiqaradi. 
Shuningdek  o‘yinni  davom  etishi  mashgʻulotni  shakliga  bogʻliq.  Jismoniy 
tarbiya  darsida  o‘tkaziladigan,  o‘yin  vaqti  chegaralarngan  bo‘ladi.  Agarda  u 
sinfdan  tashqari  vaqtda  o‘tkaziladigan  bo‘lsa,  unda  u  uzoq  davom  etishi  mumkin 
va bolalarda ko‘proq chidamlilikni tarbiyalashga yordam beradi. Bunday o‘yinlar 
o‘quvchilarni yana ham yuqori kuchlanishlarga o‘rgatadi.  
Shunday  qilib  rahbar  o‘yinni  shu  vaqtda  ya’ni  qachonki  bolalar  ham 
charchamasdan  unga  yanada  qiziqish  ortaganda  ular  tetik,  to‘laqonlik  harakatda 
bo‘lganvaqtda tomom qilish mumkin.