Oliy va 0 ‘rta maxsus ta’lim vazirligi n. M. Ziyavitdinova, Y. M. O‘rinov, Sh. N. Xayitov menejment

Prognozlashtirish  —   bu  o ‘tgan  davrda  to‘plangan  tajriba 
ham da  kelajak  to ‘g ‘risidagi  joriy  farazlam i  kelajakni  aniqlash 
m aqsadida qoMlaniladigan uslub.
P rognozlarning turlari:
1.  Iqtisodiy  prognozlar  —   iqtisodning  va  ko‘rsatkichlar  holatini 
oldindan  pro g no z qilish.
2.  T exnologiya rivojlanishini  prognoz qilish.
3.  R aqobatchilarning  rivojlanishini  prognoz  qilish. 
Raqobat 
darajasi  strategiyasini oldindan  aytish.
4.  S o ‘rov lar va tadqiqotlar asosida prognozlash.
5.  Ijtim oiy  prognozlashtirish.
Iqtisodda  asosan  prognozlashtirishning  m ikdoriy  uslubi 
qoMlaniladi.  B uning  mohiyati  qaysi  bir  om ilning  ta ’siri  natijasida 
kelgusida 
maMum 
bir 
k o ‘rsatkichning 
qaysi 
darajagacha 
rivojlanishini  moMjallaydi.  Prognozlashtirishning  m iqdoriy  uslubi 
m iqdoriy  axborot  yetarli  boMmagan  sharoitda  qoMlanilmaydi, 
buning  uchun  sifat  uslublari  qoMlaniladi.  Kelajakni  prognoz  qilish 
ekspert tom onidan  am alga oshiriladi.
170

---

Qarorlam i  tanlash,  ulami  uzil-kesil  qabul  qilish  rahbar 
tom onidan am alga oshiriladi. Bunda rahbar qaro m i yakkaboshchilik 
asosida  qabul  qilishi  m umkin.  Odatda,  yakkaboshchilik  ko‘pchilik 
fikri bilan birgalikda q o ‘shib olib boriladi, y a ’ni:
-tanlangan qaror varianti tegishli tashkilotlar bilan kelishib olinadi; 
-qaror uzil-kesil qabul qilinadi va hujjat (buyruq, farm oyish berish, 
rejani tasdiqlash va h.k,) bilan rasm iylashtiriladi;
-qaror ijro etuvchi shaxslarga yetkaziladi 
(9.7-chizma).
9.7-chizm a.  Y akuniy q a ro rn i  qabul  qilish  bosqichi.
171

---