Oliy o‘quv yurtlariga tayyorlanuvchilar uchun

 

gap tarkibida kiritma ishtirok etgani uchun

 

D)    o‘zidan  oldin  kelgan  bo‘lak  ma’nosini  izohlab  kelgan 

ajratilgan bo‘lak qo‘llangani uchun 

 

5.  Qaysi  javobdagi  ajratib  ko‘rsatilgan  so‘zlarning    har  ikkalasi 

o‘zara shakldosh so‘z hisoblanmaydi. 

A) Kiyik  ovlarga  chiqqanda  4 – 5  kunlar  kimsasiz  kamarlarda  

yotib,  pistirmalarda    tunab,    yolg‘izlikka    mutlaqo    o‘rganib  

ketgan  Omon  mergan xotinsiz  uyiga  ham  ko‘nikdi.   

Men  ketay  deb,  tez  yetay  deb  bog‘ladim belga kamar.  

B)  Urdi  Hasan  dovulni,  qattiq  tortib  ayilni.  

Yolg‘izlik  qursin,   yolg‘izlikka   qorong‘i  tunda  shabada   ham  

dovul  bo‘lib  tuyular  ekan.   

C)  Dutorning  nozik    torlaridan    chiqqan    „Navo“    kuyi    o‘z  

nolasiga  tushunguvchi  Otabekdek yigitlarga  juda  muhtoj  edi.  

Ipak  mato  rang-barang  noziklar,  yarqiroq    pistonlar    bilan 

bezatilgan  edi.   

D) Xurshidabonu Qalandar bilan Olis Yassiga qochib ketgan edi, 

ammo ularning baxtli kunlari uzoqq cho‘zilmadi. 

Negadir Boburning bo‘lgan ishlardan xafsalasi pir bo‘lib, uning 

ishtahasi qochib ketgan edi. 

 

6.  Xalq  …  vatan  manfaati  yo‘lida  kurashmoq  hammamizning 

burchimizdir. Turli millat vakillari … ahil … inoq yashash ezgu 

maqsadimizdir.  Ozod  va  obod,  erkin  va  farovon  hayot  …  barpo 

etish har bir yurtdoshimizning e’tiqodiga aylangan. 

Ushbu parchada ko‘p nuqtalar o‘rnida yozilishi kerak bo‘lgan til 

birliklari to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang. 

A)  biriktiruv  bog‘lovchisi,  ko‘makchi,  zidlov  bog‘lovchisi, 

tushum kelishigi qo‘shimchasi. 

B)  ayiruv  bog‘lovchisi,  ko‘makchi,  zidlov  bog‘lovchisi,  tushum 

kelishigi qo‘shimchasi. 

C)  biriktiruv  bog‘lovchisi,  ko‘makchi,  biriktiruv  bog‘lovchisi,  

tushum kelishigi qo‘shimchasi. 

D)  biriktiruv  bog‘lovchisi,  ko‘makchi,  biriktiruv  bog‘lovchisi,  

qaratqich kelishigi qo‘shimchasi. 

 

7. Qaysi sinonimik qatorda “ortiqcha” so‘z bor? 

A) ado etmoq, bitirmoq, do‘ndirmoq, bajo qilmoq 

B) balo, usta, bilarmon, epchil, uvvalo 

C) juda, g‘oyat, ashaddiy, o‘taketgan 

D) toza, biram, obdon, kiroyi, qattiq 

 

8.  Berilgan  gaplardan  nechtasi  tarkibidagi  kelishik(lar)ni 

ko‘makchilar bilan almashtirish mumkin? 

1. Qo‘lida stakan, piyola ushlagan bemorlar suv ichgani buloqqa 

ketishyapti.  

2.  Bu  qutilarda  bir  kun  oldin  telefonda  berilgan  buyurtmaga 

binoan,  qora,  qizil  ikra,  yangi  so‘yilgan  qo‘y  go‘shti,  qog‘oz 

bankada qaymoq, apelsin, hind choyi, ko‘k choy va qazi kabi  

noyob yemishliklar bor.  

3.  Gulnor  Nurining  o‘z  oilasidagi  voqealardan,  bilgan  -

eshitganlaridan so‘zladi. 

4.  Yorug‘  tushmaydigan,  tashqaridan  tiq  etgan  tovush 

kelmaydigan yakka zimiston xonada yotganimda xuddi shu otga 

o‘xshab ko‘rgan-kechirganlarimni eslab o‘tirardim.  

5.  Ular  ham  meni  Hind  sari  chorlaydirlar,  mamlakatni  obod 

qilishni, ilm-u ma’rifatni yuksaltirishni o‘ylaydilar.  

6. Bog‘dan chiqish uchun bir necha odim yurgach, ishkom ichida 

poyaga suyanib turgan qizga ko‘zi tushdi, uyalganidan bir zumda 

qizarib-bo‘zarib ketdi, ketmoniga tikilib qadamini tezlatdi.  

7. Agar u guldastani xotiniga deb olganda odamlar  unga ajabsinib 

emas, havas bilan qarar edi. 

A) 4 tasi  B) 5 tasi   C) 6 tasi   D) 7 tasi  

 

9. Qaysi gap tarkibida turli so‘z turkumlari bilan ifodalangan payt 

holi ikki o‘rinda ishtirok etgan? 

---

 

5 

 

A) Inson o‘zga kishi oldida ayblariga iqror bo‘lgach, ularni darhol 

unutadi. 

B)  Haddan  ortiq  yuksak  fazilatlar  ham  ba’zan  insonni  jamiyat 

uchun yaroqsiz holga keltirib qo‘yadi. 

C) Insonning haqiqiy fe’l-atvori mayda-chuydalarda: 

ular inson o‘zini nazorat qilishdan to‘xtaganda yuzaga chi-qadi. 

D)  Hozir  boshlangan  o‘yin  endi  o‘zining  eng  qizg‘in  nuqtasiga 

chiqqan edi. 

 

10.  Qaysi  gap  tarkibida  sifatlovchi  aniqlovchini  tobelantirgan 

qaratqich aniqlovchi qatnashgan? 

A)  Insonlarning  yaxshi  amallari  har  doim  ularning  gunohlarini 

kechirish uchun asos bo‘ladi. 

B) Yozuvni chiroyli yozadiganlarning sog‘lom fikrlashini Navoiy 

ham e’tirof etgan edi. 

C) Hojatmand kishin hech noumid qilma. 

D) O‘zbekistonda ilg‘or yoshlarning tashabbuslari bilan ko‘plab 

tanlovlar tashkil qilinmoqda. 

 

11. Bosh gapi tarkibidagi barcha gap bo‘laklari